Zwraca uwagę, że „możemy mieć różne wzorce wśród ludzi, takich czy innych przywódców, możemy podziwiać tych, którzy służyli Polsce, ale pamiętajmy, że najgłębszym wzorem służby człowiekowi jest sam Chrystus”. – Na tym wzorze na pewno się nie zawiedziemy – dodaje o. Przeor.

Zauważa, że Polacy przynoszą na Jasną Górę nie tylko własne sprawy, ale także sprawy życia społecznego czy politycznego. – Przynosimy tutaj swój patriotyzm i chcemy naszą miłość do Ojczyzny konkretyzować na wzór Maryi a Ona uczy nas, jak mamy być zapatrzeni w Chrystusa – mówi o. Waligóra.

Uroczystości na Jasnej Górze co roku poprzedza Nowenna do Matki Bożej Jasnogórskiej. Jest to praktyka, którą paulini pielęgnują od wieków. Przez dziewięć kolejnych wieczorów, począwszy od 17 sierpnia, na jasnogórskim Szczycie odprawiana jest też Msza św. zwana nowennową.

– Nowenna to szczególny czas modlitewnej sztafety przygotowujący nas do uroczystości. To czas modlitwy wraz z Częstochową – podkreśla jasnogórski przeor. Dodaje, że jest to też „specjalny czas dla Jasnej Góry, paulinów tu posługujących”. – Gromadzimy się wtedy ze wspólnotą paulińską i dziękujemy podczas Eucharystii za to wszystko, co dzieje się na Jasnej Górze. Naszą modlitwą razem z Maryją, dziękujemy za to co jest darem dla pielgrzymów i dla nas samych – zauważa o. Marian Waligóra.

Jego zdaniem nowenna to także czas odczytywania na nowo roli i znaczenia Maryi dla naszego pokolenia. – Rozważania nowennowe zawsze są pewną aktualizacją tego daru, jakim jest Maryja dla Kościoła i dla nas. To jest czas pogłębiania naszej duchowości maryjnej, po to, by uświadomić sobie na nowo jak wielkim jest Ona darem. Ale też chcemy uczyć się od Niej, jak być darem dla innych – twierdzi jasnogórski przeor.

– Ona jest Tą, która prowadzi do Chrystusa, sama nazywa siebie Służebnicą Pańską. Ona jest najgłębszym wzorem służby Bogu i to jest ten wzór, który możemy zabrać z Jasnej Góry – dodaje.

Zdaniem o. Przeora w pogłębianiu pobożności maryjnej mogą nam pomóc ci, którzy „wszystko postawili na Maryję”. Przede wszystkim św. Jan Paweł II, kard. Stefan Wyszyński i kard. August Hlond. – Ta ich maryjna duchowość, dotknięcie Jasnej Góry przez ich posługę i pokazanie roli Jasnej Góry w historii naszego narodu jest wskazaniem, gdzie my, jako Polacy, mamy szukać ukojenia, umocnienia i prostowania naszych dróg do Chrystusa. Ci wielcy Polacy podprowadzali nas do uwielbiania Maryi, ale też i pójścia drogą Maryjną w naszym życiu – powiedział o. Waligóra.

(KAI)/Jasna Góra

ROK 2019 ROKIEM STANISŁAWA MONIUSZKO

Stanisław Moniuszko był wybitnym polskim kompozytorem, dyrygentem, pedagogiem, organistą, autorem ok. 270 pieśni, operetek, baletów i oper. W ramach Obchodów 200. rocznicy urodzin kompozytora, Jego dzieła wykonywane będą także podczas XV. Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego Sacrum non Profanum. Tradycyjnie, jeden z festiwalowych koncertów organizowany będzie także 11 sierpnia 2019 roku w Bazylice Jana Chrzciciela w Berlinie. W tym roku melomani usłyszą m.in słynne Litanie Ostrobramskie Patrona Festiwalu. 

Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lipca 2018 r.
w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Stanisława Moniuszki

"Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przekonany o szczególnym znaczeniu twórczości kompozytora, oddając hołd tej wybitnej postaci, ustanawia rok 2019 Rokiem Stanisława Moniuszki".

W dokumencie zaznaczono, że „…do historii Stanisław Moniuszko przeszedł jako ojciec polskiej opery narodowej. Tworzył ku pokrzepieniu serc Polaków zniewolonych przez zaborców. W latach poprzedzających wybuch powstania styczniowego i bezpośrednio
po nim, wbrew trudnym warunkom społecznym i politycznym, stworzył swoje najsłynniejsze dzieła – opery „Halka” i „Straszny dwór”.

Wyjątkowe kompozycje Artysty „…dotykające sedna idiomu polskości – zarówno
w warstwie tekstowej, jak i muzycznej – do dziś stanowią inspirację dla wielu artystów,
a w czasach jemu współczesnych tworzyły paletę barw, za pomocą której Polacy odmalowywali najpiękniejsze odcienie patriotycznych uczuć i narodowej tożsamości”.

„Stanisław Moniuszko był wzorem patrioty i – jak pisał w 1921 roku badacz jego twórczości Zdzisław Jachimecki – KREW Z KRWI I KOŚĆ Z KOŚCI POLAKIEM”.

Informacja prasowa …PDF

Wykonawcy…PDF

Kochani Parafianie, Drodzy Goście! 

Serdecznie zapraszamy na Festyn Parafialny z okazji zbliżającego się Święta Matki Boskiej Częstochowskiej – Patronki naszej Polskiej Misji Katolickiej w Berlinie, który odbędzie się w niedzielę 18 sierpnia 2019 od godz. 13:00 na terenie naszej Misji. W programie m.in. gry i zabawy dla dzieci, możliwość nabycia mądrej lektury, mała gastronomia oraz wiele innych atrakcji dla młodzieży i dorosłych. To wszystko przy dobrej muzyce. Jak co roku prosimy o przyniesienie domowych wypieków. Dochód z festynu przeznaczony będzie na rzecz Fundacji Brata Alberta i potrzeby duszpasterstwa dzieci i młodzieży w naszej parafii. Za ofiarność składamy serdeczne Bóg zapłać!

Organizatorami festynu są nasi Duszpasterze

i Rada Parafialna.

Motywacja do podjęcia sierpniowej abstynencji

Świadomi powagi sytuacji w naszej Ojczyźnie prosimy o podjęcie dobrowolnej abstynencji od alkoholu w sierpniu, w miesiącu wielkich patriotycznych rocznic i świąt Maryjnych. Nasi przodkowie nie szczędzili sił i krwi, aby bronić ziemi ojczystej. My także pokażmy, że jesteśmy gotowi bronić wolności wyrzekając się tego, co zniewala tak wielu spośród nas. Wypracujmy w sobie cnoty, dzięki którym staniemy się oparciem dla młodych, autorytetami tak bardzo potrzebnymi w sytuacji upadku wartości. Niech decyzja o zachowaniu abstynencji od alkoholu w sierpniu stanie się początkiem błogosławionej drogi trzeźwości dla wszystkich rodaków w kraju i poza jego granicami. Bez praktykowania świadomej abstynencji przez wielu Polaków nie będzie trzeźwej Polski.

Niech Maryja, Królowa Polski, błogosławi naszym dobrym postanowieniom. Niech wspiera nasze wysiłki podejmowane dla otrzeźwienia polskiego Narodu, zwłaszcza realizację Narodowego Programu Trzeźwości. Niech powoła licznych abstynentów, którzy z radością będą świadczyć, że Polska jest krajem ludzi trzeźwych i wolnych.  Pełen tekst apelu Konferencji Episkopatu Polski
ds. Apostolstwa Trzeźwości i Osób Uzależnionych tutaj....>>>

Za miesiąc doroczny Odpustu MB Częstochowskiej – głównej Patronki Polskiej Misji Katolickiej w Stolicy Niemiec, w Berlinie. W trakcie Nowenny przygotowującej nas na to szczególne Święto, gościć będziemy już po raz drugi Harcerski Zespół Mandolinowy „FRYGI”. Zespół uświetni Liturgię i Festyn Parafialny, który w tym roku przypada 18 sierpnia. Już teraz zapraszamy na wspólne świętowanie.

Przy tej okazji przekazujemy informacje o Zespole „FRYGI” i zwracamy się z prośbą do Parafian o przenocowanie młodzieży z Polski z 17/ na 18 sierpnia. Bóg zapłać za pomoc w organizacji tego pięknego wydarzenia w naszej Misji. Do Wszystkich zaangażowanych kierujemy z serca płynące staropolskie: BÓG ZAPŁAĆ!!!

W sobotnie popołudnie 4 maja 2019 roku do Polskiej Misji Katolickiej w Berlinie przybyli chętni do udziału w grach. W Domu Św. Jana Pawła II czekała na nich strefa edukacyjna, przygotowana przez edukatorów Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Szczecinie.

Dyrektor Instytutu dr Paweł Skubisz wraz z Pauliną Bałecką opowiadali zebranym o Ojcach Niepodległości: Józefie Piłsudskim, Ignacym Daszyńskim, Wincentym Witosie, Wojciechu Korfantym, Ignacym Janie Paderewskim, Romanie Dmowskim,  pokazując  ich sylwetki  na   

dużych planszach.  Zdjęcie wybranego bohatera można było dostać na przypince lub magnesie. Gra historyczna „Dywizjon 303” cieszyła się wielkim zainteresowaniem.

Mateusz Lipko i Marcin Kochanowski wyjaśniali zasady pojedynków powietrznych. Uczestnicy gry ze skupieniem i rozwagą opracowywali plany strategiczne i taktyczne bitwy o Wielką Brytanię.

Ogromny ruch panował przy układaniu z wielkoformatowych puzzli orła białego. Szybkością i zręcznością wykazywały się zespoły dzieci i grupy dorosłych. Współzawodnictwu towarzyszyły doping i głośne owacje.

Magdalena Ruczyńska oblegana była przy kole wiedzy, gdzie każdy mógł pochwalić się wiadomościami na temat symboli historycznych, ważnych dat, barw narodowych, hymnu. Z niezwykłą werwą najmłodsi tworzyli flagi i kolorowali obrazki z dziejów naszego kraju.

Zadowoleni uczestnicy gier pałaszowali z apetytem watę cukrową, kręconą przez niestrudzonych ojców.

Wszystkie dzieci otrzymały seledynowe z paskami odblaskowymi woreczki pełne nagród i prezentów. Dorośli zaopatrzyli się w lekturę: kwartalniki IPN, broszury i ulotki.

Majowe spotkanie było bardzo radosne, rodzinne i polskie.

Michał Ruczyński – asystent prasowy IPN Oddział w Szczecinie dokumentował fotograficznie przebieg spotkania i jego  niepowtarzalną atmosferę.

Patriotyczne popołudnie, związane ze Świętem Flagi, Dniem Polonii i Polaków za Granicą, rocznicą Konstytucji 3 Maja, zostało zainicjowane i zorganizowane przez Klub „Gazety Polskiej” Berlin2 i Polską Misję Katolicką w Berlinie przy współudziale Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Szczecinie i Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Niemczech.

Projekt - „Dzieje Polski – edukacja historyczna z wykorzystaniem gier planszowych” – był współfinansowany w ramach funduszy polonijnych Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej.

Barbara Krajewska

Anna Mansfeld-Slaski

Zdjęcia Anna Mansfeld-Slaski

Galeria zdjęć...>>>

W tym roku obchodzimy 75 rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.

O godzinie 17:00 1 sierpnia 1944 roku jednostki Okręgu Warszawskiego AK oraz oddziały dyspozycyjne KG AK zaatakowały niemieckie obiekty we wszystkich dzielnicach okupowanej Warszawy. Rozpoczęło się Powstanie Warszawskie, ostatnia podjęta przez struktury Państwa Podziemnego akcja mająca na celu utrzymanie suwerenności i niepodległości. Z tej też okazji zaproszamy na otwarcie  wystawy o Powstaniu Warszawskim, które odbędzie się 25.07.2019 r. o godz. 19:00 w Centrum Dokumentacji Topografia Terroru (Niederkirchnerstraße 8, 10963 Berlin). Zaproszenie pdf...>>>

Wystawa do obejrzenia lub wypożyczenia...>>>

Muzeum Powstania Warszawskiego

Warto to sobie przypomnieć przed zbliżającym się Świętem Matki Bożej z Góry Karmel - Matki Bożej Szkaplerznej, które przypada we wtorek 16 lipca. Wszystkich Jej czcicieli serdecznie pozdrawiam i zapraszam do wspólnej tego dnia modlitwy o godz. 18.00 w Bazylice św. Jana Chrzciciela w Berlinie. Osoby, które się przygotowały będą mogły oddać się pod opiekę Maryi i przyjąć Jej Szkaplerz,

ks. proboszcz Marek

Jak zaznacza zakonnik, papież Polak, nazywany także „karmelitańskim”, przyjął znak opieki Matki Bożej w wieku chłopięcym w kościele karmelitów bosych w Wadowicach. To właśnie podczas spotkania w 1999 r. w swym rodzinnym mieście papież przywołał, obok słynnych kremówek, moment, gdy na wadowickiej Górce przyjął jako młody chłopiec u karmelitów szkaplerz.

Te słowa papieskie widnieją dziś na marmurowej tablicy na ścianie obok ołtarza Matki Bożej Szkaplerznej w wadowickim kościele. Tam także w ozdobnym relikwiarzu jest szkaplerz Ojca Świętego. Po śmierci papieża klasztor otrzymał tę relikwię od kard. Stanisława Dziwisza.

Praśkiewicz przywołuje inne słowa młodego bp. Karola Wojtyły, skierowane do karmelitów bosych. „Szkaplerz, który przyjąłem z rąk o. Sylwestra, noszę zawsze, a chociaż mieszkałem w cieniu kościoła parafialnego, wasz kościół na Górce był mi zawsze bardzo drogi. Wśród wielu nabożeństw, które urzekały mą dziecięcą duszę, najgorliwiej korzystałem z nowenny przed uroczystością Matki Bożej z Góry Karmel. Był to czas wakacji, miesiąc lipiec. Dawniej nie wyjeżdżało się na wczasy, jak obecnie. Wakacje spędzałem w Wadowicach, więc nigdy do czasu mojego wyjazdu z Wadowic nie opuszczałem popołudniowych nabożeństw w czasie nowenny. Czasem trudno się było oderwać od kolegów, wyjść z orzeźwiających fal kochanej Skawy, ale melodyjny glos karmelitańskich dzwonów był taki mocny, taki przenikający do głębi duszy, więc szedłem. Tak, tak, mieszkałem obok kościoła parafialnego, ale wzrastałem w waszym kościele karmelitańskim” – mówił wówczas przyszły papież.

Według zakonnika, o tym, że św. Jan Paweł II nosił zawsze szkaplerz, świadczą też liczne fotografie. „Najbardziej znane są trzy: na jednej widzimy sukniany szkaplerz na barkach junaka Karola Wojtyły, pozującego do pamiątkowego zdjęcia wraz z kolegami; na drugiej szkaplerz widnieje na szyi Kardynała, odpoczywającego na Mazurach; na trzeciej zaś dostrzegamy brunatny szkaplerz Karmelu na szyi Jana Pawła II przebywającego w Poliklinice Gemelli w 1981 r., tuż po zamachu na jego życie. Obnażony ze wszystkiego i pozostawiony tylko w szpitalnej koszuli, nie pozwolił zdjąć ze swej szyi brunatnego szkaplerza karmelitańskiego” – podkreśla karmelita bosy.

Praśkiewicz wyjaśnia, że św. Jan Paweł II pozostawił także wypowiedzi doktrynalne, które zawierają teologię szkaplerza świętego. W orędziu wydanym z okazji 750. rocznicy tego daru Maryi, która przypadała w 2001 roku, papież podkreślił m.in., że znak szkaplerza, pozostając ustawicznie na naszych barkach, przypomina i zobowiązuje do tego, by nasze maryjne nabożeństwo nie ograniczało się jedynie do modlitw i hołdów składanych Matce Chrystusa przy określonych okazjach. „Chodzi o to, by było ono czymś stałym, habitualnym w naszym życiu, tak by stanowić „habit”, czyli stałe maryjne ukierunkowanie naszego życia chrześcijańskiego” – tłumaczy o. Praśkiewicz, przywołując leksykalne konotacje słowa habit. „Wszak szkaplerz to przecież habit, po włosku mówi się na niego „abitino”, na habit zaś „abito”, czyli szkaplerz po włosku to habicik” – dodał.

Karmelita, który głosi nowennę u sióstr karmelitanek bosych w Katowicach, zachęca czcicieli Matki Bożej Szkaplerznej, by widzieli w Ojcu Świętym szczególnego patrona i orędownika.

Tradycja karmelitańska podaje, że ruch szkaplerzny zaczął się rozwijać po objawieniach, które otrzymał w 1251 roku św. Szymon Stock, generał Zakonu Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel. Przyjęcie szkaplerza, całkowite zawierzenie Matce Bożej, niesie ze sobą obietnice szczególnej opieki Maryi w niebezpieczeństwach życia oraz szczęśliwej śmierci i zachowania od wiecznego potępienia.

Pod koniec XV wieku do powyższych łask dołączono jeszcze tzw. przywilej sobotni. Zgodnie z nim Matka Jezusa już w pierwszą sobotę po śmierci uwalnia z czyśćca tych, którzy za życia praktykowali nabożeństwo szkaplerzne.

Za: KAI z 9 lipca 2019

Co to jest Szkaplerz Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel? ...>>>

Nie chcemy rozdrapywać ran, które i tak wciąż krwawią, nie chcemy też powstania nowych, ale jednocześnie zapominać też nie można. To jest niedopuszczalne, to jest nie do pomyślenia. Chcemy się modlić za tych, którzy zginęli. Będę zawsze to powtarzał: chcemy dokończyć sprawowanie tych mszy świętych, które niegdyś zostały przerwane i pozostają niedokończone. Ginęli ludzie w kościołach i ginęli księża przy ołtarzach. Czy mamy prawo o tym zapomnieć? Mówiąc słowami psalmu: „Czy mogę zapomnieć o tobie Jeruzalem? Gdybym zapomniał o tobie, to niech uschnie moja prawica i język przyschnie     do podniebienia!”

ks. bp Marcjan Trofimiak

W tym tygodniu w czwartek, 11 lipca, przypada 76. Rocznica "Krwawej Niedzieli" na Wołyniu. Tego dnia, w rocznicę ludobójstwa ludności polskiej na Wołyniu, zapraszamy na Mszę św. w intencji Ofiar. Będziemy błagać Boga, by człowiek nie dopuszczał się tak strasznych zbrodni, by nigdy  żaden naród nie występował przeciwko drugiemu narodowi, by Bóg zlitował się nad nami i obdarzył nas POKOJEM. Pamiętajmy, że „nie o zemstę, lecz o pamięć wołają Ofiary”. Zapraszamy na wspólną modlitwę o godz. 18.00 do bazyliki.

Ludobójstwo na Wołyniu - kartki z historii...

W 76. rocznicę ludobójstwa ludności polskiej na Wołyniu , Polacy skupieni w Polskiej Misji Katolickiej, chcąc przypomnieć społeczeństwu Berlina tamte tragiczne wydarzenia:

„Niedokończone Msze wołyńskie. Martyrologium duchowieństwa wołyńskiego – ofiar zbrodni nacjonalistów ukraińskich w czasie II wojny światowej” wystawa udostępniona przez Stowarzyszenie Civitas Christiana i Instytut Pamięci Narodowej w Lublinie. To opowieść o tragicznych wydarzeniach, które rozegrały się na Wołyniu w 1943 roku,  a swój początek miały w drugą niedzielę lipca.

Ukraińska Powstańcza Armia zaatakowała wówczas również katolickie świątynie. Zginęli zgromadzeni w nich wierni oraz duchowni. Prezentowane plansze zawierają życiorysy i zdjęcia dwudziestu pięciu księży, zakonnic i zakonników zamordowanych przez bandy UPA w czasie rzezi na Wołyniu w 1943 roku. Większość z nich nie ma do dziś swoich grobów. Choć ginęli w straszliwych męczarniach, nieraz przed ołtarzem w czasie Eucharystii, płacąc cenę życia za to, że nie opuścili swoich parafian w obliczu śmiertelnego zagrożenia, żaden z kresowych księży męczenników nie doczekał się jeszcze beatyfikacji. Wystawa jest hołdem pamięci duchownym, którzy zginęli na Kresach za wiarę i za Polskę.

„Wołyń-Ziemia znaczona polską krwią „ wystawa przygotowana przez pracowników Muzeum Wsi Kieleckiej – Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie. Wystawa składa się z 36 plansz zawierających zdjęcia i dokumenty przedstawiające życie mieszkańców Wołynia w latach 1939-1947, w szczególności ludności wiejskiej, podczas dwóch okupacji-radzieckiej i niemieckiej. Ekspozycja ukazuje w szczególności jedną z największych w historii naszego narodu czystek etnicznych dokonanych na Polakach mieszkających na tym terenie przez oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii.

Według współczesnych szacunków na samym tylko Wołyniu wymordowano ponad 60.000 Polaków w 1086 akcjach pacyfikacyjnych. Oprócz fotografii i fotokopii dokumentów prezentowane są wspomnienia naocznych świadków . Jesteśmy przekonani, że uroczystości będą okazją do przypomnienia tej tak długo przemilczanej tragedii , która wydarzyła się 70 lat temu. Oddadzą należytą cześć i przywołają pamięć pomordowanych "Nasza pamięć jest ich jedynym grobem"

Ewa Siemaszko, Stanisław Filipowicz - Wołynskie łuny

audycja Antoniego Szybisa - Polskie Radio

Ludobójstwo na Wołyniu

Nie nawołujemy do nienawiści, nie nawołujemy do zemsty. Apelujemy o PAMIĘĆ i sprawiedliwą ocenę historii, która ofiarom tych makabrycznych rzezi się po prostu od nas - współczesnych Polaków i Polski jako państwa - należy. Przez kilkadziesiąt lat przemilczania tej zbrodni dziś spoczywa na nas obowiązek przypominania o losach Polaków na Kresach i dbania, by prawda nie została zafałszowana, ani wykorzystana do politycznych doraźnych rozgrywek. Musimy tę prawdę poznać. Historię czas poznać, winnych osądzić - jeśli nie żyją, to potępić - i ułożyć dobre stosunki z Ukrainą. Taka jest racja stanu Polski. 
Rzeź wołyńska – masowa zbrodnia ,czystka etniczna, ludobójstwo dokonana przez nacjonalistów ukraińskich (przy aktywnym częstym wsparciu miejscowej ludności ukraińskiej ) wobec mniejszości polskiej byłego województwa wołyńskiego II RP w okresie od lutego 1943 do lutego 1944.

Ofiarami mordów, których kulminacja nastąpiła w lecie 1943, byli Polacy, w dużo mniejszej skali Rosjanie, Ukraińcy, Żydzi, Ormianie, Czesi i przedstawiciele innych narodowości zamieszkujących Wołyń. Nie jest znana dokładna liczba ofiar, historycy szacują , że zginęło ok. 50–60 tys. Polaków i w odwecie 2-3 tysiące Ukraińców .Analogiczna czystka etniczna została przeprowadzona przez oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii na terenie Małopolski Wschodniej w pierwszej połowie 1944 roku.

Tło wydarzeń

W wyniku agresji Niemiec i ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 r., po okupacji całości terytorium II Rzeczypospolitej przez Wehrmacht i Armię Czerwoną i ustaleniu w dniu 28 września 1939 r. w pakcie o granicach i przyjaźni pomiędzy III Rzeszą a ZSRR granicy niemiecko-sowieckiej na okupowanym terytorium Polski, tereny województwa wołyńskiego znalazły się pod okupacją ZSRR. Po ataku Niemiec na ZSRR Wołyń został włączony do utworzonego 1 września 1941 r. Komisariatu Rzeszy Ukraina. Hitler zgodnie ze swoją polityką wschodnią traktował Ukrainę jako zaplecze materialne III Rzeszy i nie przewidywał istnienia tam administracji innej niż niemiecka. Głównym jego celem była eksploatacja gospodarcza, której podstawą były wysokie kontyngenty nakładane na ludność .

Po rozpoczęciu likwidacji gett i masowej zagłady ludności żydowskiej (początek 1942), ukraińska policja pomocnicza współdziałała z SS i policją niemiecką przy obławach w gettach i konwojowaniu Żydów do miejsc egzekucji, również niejednokrotnie uczestnicząc w egzekucjach. W Holocauście zostało zamordowanych przez aparat przemocy III Rzeszy około 150 tys. Żydów na Wołyniu i 455 tys. w Małopolsce Wschodniej. Ludobójstwo dokonane publicznie przez niemieckiego okupanta na Żydach, było kolejnym – po masowych deportacjach, aresztowaniach i masowych morderstwach ludności Kresów Wschodnich dokonanych również publicznie w okresie okupacji sowieckiej 1939–1941 przez NKWD – dowodem na amoralność i "skuteczność" masowych prześladowań i zbrodni dokonywanych instytucjonalnie przez państwa-okupantów i skierowanych przeciw całym grupom narodowościowym lub społecznym. Stwarzało to w konsekwencji klimat społecznej obojętności dla przemocy, zbrodni i wreszcie zbrodni na skalę masową – ludobójstwa. Zagłada Żydów stała się dla ukraińskich nacjonalistów przykładem, jak można usunąć Polaków.

W wyniku zbrodni sowieckich i niemieckich, zsyłek, wyjazdów na roboty do Rzeszy, liczba ludności Wołynia spadła z szacowanych 2,3 mln w sierpniu 1939 roku do niespełna 2 mln w styczniu 1943 roku. Oprócz Żydów, relatywnie największe straty poniosła mniejszość polska - ubytek około 45 tysięcy osób, w tym wiele jednostek przywódczych, o przygotowaniu wojskowym i organizacyjnym. W 1942 roku Niemcy szacowali liczbę Polaków na Wołyniu na 306 tysięcy, co stanowiło 14,6% ogółu ludności.

W 1942 bezwzględne postępowanie władz niemieckich (wysokie kontyngenty, rabunkowa gospodarka, egzekucje) doprowadziło do żywiołowego rozwoju ruchu partyzanckiego na Wołyniu. Oprócz grup nie związanych z żadną organizacją polityczną i partyzantki radzieckiej, powstały trzy ukraińskie formacje partyzanckie: tzw. pierwsza UPA (największa), oddziały wojskowe OUN-M, oraz drobne oddziały OUN-SD (OUN-R, później OUN-B). W marcu i kwietniu 1943 nastąpiła na Wołyniu masowa dezercja policjantów Ukraińskiej Policji Pomocniczej. Część dezerterów zasiliła oddziały OUN-B, OUN-M i UPA. Dezerterujący policjanci dopuszczali się zbrodni na wybranych Polakach . Akcja ta nosiła znamiona realizacji postanowień OUN-B o rozpoczęciu walki zbrojnej i planu usunięcia polskiej ludności Wołynia.

Decyzja o eksterminacji Polaków

Plany OUN podczas wojny i polityka narodowościowa, którą zamierzał wprowadzić rząd Stećki zakładały usunięcie Polaków z Wołynia i Małopolski Wschodniej. Zamierzano przy tym wspomóc się prowokowanymi wystąpieniami chłopskimi. Wobec inteligencji miano zastosować tę samą politykę, którą wprowadzali w życie Niemcy . Postanowiono prowadzić politykę faktów dokonanych i usunąć polską ludność ze spornych terenów, aby przed ewentualnymi rozmowami międzynarodowymi na temat granic, teren do którego OUN-B rościła swoje żądania, był czysty etnicznie. Wpływ na taką decyzję miała również zagłada Żydów. Jeden z dowódców UPA tak oceniał sytuację:

„Z dniem 1 marca 1943 r. przystępujemy do powstania zbrojnego. Jest to działanie wojskowe i jako takie skierowane jest przeciwko okupantowi. Obecny jednak okupant jest przejściowym, nie należy więc tracić sił w walce z nim. Właściwy okupant to ten, który nadchodzi [ZSRR]. Jeśli chodzi o sprawę polską, to nie jest to zagadnienie wojskowe, tylko mniejszościowe. Rozwiążemy je tak, jak Hitler sprawę żydowską. Chyba że usuną się sami .“

Organizacja mordów, ich przebieg, rozmiary, zasięg terytorialny oraz cele i motywy, jakie tej akcji przyświecały, uprawniają do stwierdzenia , iż na terenie Wołynia w latach 1939–1945 doszło do zbrodni ludobójstwa . Zbrodnie były dziełem Ukraińskiej Powstańczej Armii, wzmocnionej w marcu i kwietniu 1943 przez dezerterów z Ukraińskiej Policji Pomocniczej, wspomaganej przez ukraińskie chłopstwo zwane czernią, Samoobronni Kuszczowi Widdiły i Służbę Bezpeky OUN-B .

Opis zbrodni

Zasadniczo można wyróżnić trzy rodzaje napadów:

• napady na pojedyncze osoby oraz małe grupki udające się do innych miejscowości, lub pracujące w polu lub lesie

• napady na małe skupiska Polaków, złożone z kilku, kilkunastu rodzin, zamieszkujące w ukraińskich wsiach, lub położone na uboczu kolonie

• napady na duże skupiska ludności polskiej, wymagające skoncentrowania większych sił.

Dwa pierwsze rodzaje napadów były dziełem Służby Bezpeky OUN lub oddziałów UPA. Trzeci rodzaj wymagał mobilizowania ukraińskiej ludności cywilnej uzbrojonej w białą broń lub sprzęty gospodarskie.

Początki zbrodni

Do grudnia 1942 następowały mordy na pojedynczych osobach i rodzinach polskich. Ofiarami byli głównie Polacy zatrudnieni w niemieckiej administracji rolnej i leśnej , a następnie ludność wiejska, głównie we wschodnich powiatach Wołynia. Za pierwszy masowy mord rzezi wołyńskiej Instytut Pamięci Narodowej uznaje masakrę w dniu 9 lutego 1943 w polskiej kolonii Parośla Pierwsza (gm. Antonówka, powiat sarneński). Oddział UPA Hryhorija Perehijniaka "Dowbeszki-Korobki" zamordował tam 173 Polaków. W nocy z 26 na 27 marca 1943 oddziały UPA podległe Iwanowi Łytwyńczukowi - "Dubowemu" zabiły co najmniej 179 osób w Lipnikach . 23 kwietnia 1943 oddział UPA pod osobistym dowództwem "Dubowego" zabił około 600 osób w Janowej Dolinie (gm. Bereźne, powiat kostopolski) .

Również maj nie był spokojny: 12 maja w powiecie sarneńskim spalono wsie: Ugły, Konstantynówkę, Osty, Ubereż. 24 maja we wsi Niemodlin w pow. kostopolskim zamordowano 170 osób. W nocy z 24 na 25 maja 1943 spalono wszystkie dwory i folwarki w powiecie włodzimierskim. 28 maja 600-osobowy oddział UPA spalił wieś Staryki i wymordował wszystkich jej mieszkańców. Do lipca 1943 w powiecie horochowskim dokonano napadów na 23 wsie polskie, w powiecie dubieńskim – na 15, w powiecie włodzimierskim – na 28 wsi.

Fala napadów rozpoczęta na wschodzie Wołynia przesuwała się systematycznie w kierunku zachodnim. Eksterminacja ludności polskiej w maju-czerwcu 1943 rozszerzyła się na powiaty dubieński, łucki i zdołbunowski, a w lipcu 1943 objęła wszystkie, poza powiatem lubomelskim ziemie Wołynia..

Najwięcej mordów dokonano latem 1943. Mordy niejednokrotnie miały miejsce w niedziele. Ukraińcy wykorzystywali fakt, że ludność polska gromadziła się podczas mszy w kościołach, więc często kościoły były otaczane, a wierni przed śmiercią niejednokrotnie torturowani w okrutny sposób (np. przecinanie ludzi na pół piłą do drewna, wyłupywanie oczu, palenie żywcem).

Na 15 lipca (mając błędne informacje, że antypolska akcja zaplanowana jest na 20 lipca) Armia Krajowa zaplanowała przeprowadzenie antyukraińskiej akcji, polegającej na likwidacji aktywistów OUN-B, a mającej udaremnić akcję ukraińską. Całkowitym zaskoczeniem było wcześniejsze rozpoczęcie akcji przez Ukraińców.

Wcześniej polskie podziemie podjęło próbę negocjacji z UPA w celu powstrzymania fali mordów. Wstępne rozmowy z lokalnym dowódcą SB OUN Szabaturą przeprowadzono w okolicach Świnarzyna 7 lipca 1943 roku. Na następne spotkanie w dniu 10 lipca 1943 udała się delegacja z pełnomocnikiem Okręgowej Delegatury Zygmuntem Rumlem ps. "Krzysztof Poręba" na czele oraz przedstawicielem Okręgu Wołyńskiego AK Krzysztofem Markiewiczem ps. "Czort" i woźnicą Witoldem Dobrowolskim. Markiewicz znał Szabaturę z czasów szkolnych; w geście dobrej woli Polacy zrezygnowali ze zbrojnej obstawy. Po przybyciu na miejsce spotkania (wieś Kustycze) wszyscy trzej zostali przez Ukraińców aresztowani i w okrutny sposób zamordowani .

Krwawa niedziela

O świcie (godzina 3:00 nad ranem) 11 lipca 1943 oddziały UPA dokonały skoordynowanego ataku na 99 polskich miejscowości, głównie w powiatach horochowskim i włodzimierskim ,pod hasłem Śmierć Lachom . Po otoczeniu wsi, by uniemożliwić mieszkańcom ucieczkę, dochodziło do rzezi i zniszczeń. Ludność polska ginęła od kul, siekier, wideł, kos, pił, noży, młotków i innych narzędzi zbrodni. Polskie wsie po wymordowaniu ludności były palone, by uniemożliwić ponowne osiedlenie. Była to akcja dobrze przygotowana i zaplanowana. Na przykład, akcję w pow. włodzimierskim poprzedziła koncentracja oddziałów UPA w lasach zawidowskich (na zachód od Porycka), w rejonie Marysin Dolinka, Lachów oraz w rejonie Zdżary, Litowież, Grzybowica. Na cztery dni przed rozpoczęciem akcji we wsiach ukraińskich odbyły się spotkania, na których uświadamiano miejscową ludność o konieczności wymordowania wszystkich Polaków. Rzeź rozpoczęła się około godz. 3 rano 11 lipca 1943 od polskiej wsi Gurów, obejmując swoim zasięgiem: Gurów Wielki, Gurów Mały, Wygrankę, Zdżary, Zabłoćce – Sądową, Nowiny, Zagaję, Poryck, Oleń, Orzeszyn, Romanówkę, Lachów, Swojczów, Gucin i inne. We wsi Gurów na 480 Polaków ocalało tylko 70 osób; w kolonii Orzeszyn na ogólną liczbę 340 mieszkańców zginęło 270 Polaków; we wsi Sądowa spośród 600 Polaków tylko 20 udało się ujść z życiem, w kolonii Zagaje na 350 Polaków uratowało się tylko kilkunastu.Również tego dnia rano 20-osobowa grupa napastników weszła w czasie mszy św. do kościoła w Porycku, gdzie w ciągu trzydziestu minut zabito ok. 100 ludzi, wśród których były dzieci, kobiety i starcy. Bandyci wymordowali wówczas wszystkich (ok. 200) Polaków mieszkających w Porycku. Podobne ataki na kościoły przeprowadzano w innych miejscowościach.

Zabójstw dokonywano z wielkim okrucieństwem. Wsie i osady polskie ograbiono i spalono. Po dokonanych masakrach do wsi na furmankach wjeżdżali chłopi z sąsiednich wsi ukraińskich, zabierając całe mienie pozostałe po zamordowanych Polakach. Główna akcja trwała do 16 lipca 1943. W całym zaś lipcu 1943 celem napadów stało się co najmniej 530 polskich wsi i osad. Wymordowano wówczas siedemnaście tysięcy Polaków, co stanowiło kulminację czystki etnicznej na Wołyniu.

Sierpień 1943

W sierpniu kontynuowano antypolską akcję w miejscowościach, które z różnych przyczyn ludobójstwo ominęło. Początek miesiąca był względnie spokojny - prawdopodobnie dano Polakom czas na dokończenie żniw, by można było zagarnąć gotowe zbiory. Doszło jednak do zbrodni w Leonówce; zginęło około 150 Polaków. Do zmasowanej akcji przypominającej atak z 11 lipca doszło w dniach 28-31 sierpnia, kiedy zaatakowano 85 miejscowości, głównie w powiatach kowelskim, włodzimierskim i nietkniętym dotąd przez rzezie powiecie lubomelskim . 29 sierpnia UPA przeprowadziła akcję we wsiach Ostrówki i Wola Ostrowiecka w powiecie lubomelskim. Zabito wszystkich Polaków, spalono wszystkie budynki, zrabowano mienie i zwierzęta gospodarskie. W wyniku tej akcji we wsi Wola Ostrowiecka zginęło 529 osób, w tym 220 dzieci w wieku do 14 lat, a we wsi Ostrówki zamordowano 438 osób, w tym 246 dzieci do lat 14. Łącznie w sierpniu 1943 dokonano napadów na 301 miejscowości i zamordowano co najmniej 8280 Polaków .

Przełom 1943/1944

Po okresie względnego uspokojenia sytuacji w październiku-listopadzie 1943, pod koniec roku, szczególnie w czasie świąt Bożego Narodzenia na terenach całego Wołynia nastąpiła nowa fala zbrojnych antypolskich akcji nacjonalistów ukraińskich. Grupy UPA, wspomagane przez miejscową ludność ukraińską, uderzyły na skupiska ludności polskiej i bazy samoobrony w powiatach: rówieńskim, łuckim, kowelskim i włodzimierskim (tzw. "krwawe świętowanie").

Do ostatniej fali napadów na Wołyniu doszło na początku 1944 r. Korzystając z wycofywania się garnizonów niemieckich przed następującą Armią Czerwoną, oddziały UPA i bojówki OUN atakowały pozbawioną obrony polską ludność. 2 lutego 1944 na drodze między Kuśkowcami Wielkimi a Śniegorówką zamordowano 129 uchodźców z Łanowiec. 13 lutego w kilku miejscowościach położonych w pobliżu Włodzimierza Wołyńskiego zabito łącznie około 140 Polaków. W tym samym miesiącu w klasztorze w Wiśniowcu bojówka SB OUN zamordowała około 300 osób, głównie kobiet i dzieci .

W ocenie T. Snydera do grudnia z rąk UPA zginęło blisko 40 tys. Polaków .

Wiosną 1944 oddziały UPA przeniosły ciężar swych działań na ziemię lwowską i Podole, liczniej niż Wołyń zamieszkane przez Polaków . Ponadto na lewym brzegu Bugu doszło do eskalacji partyzanckich walk polsko-ukraińskich.

Polska samoobrona

Wraz ze wzrostem zagrożenia napadami ukraińskimi na polskie wsie, na przełomie 1942/1943 zaczęły powstawać samorzutnie pierwsze oddziały samoobrony. Były one nieliczne, słabo uzbrojone i ich działalność ograniczała się do patrolowania okolicy i ostrzegania przed atakiem. W 1943 roku na Wołyniu powstało nieco ponad 100 ośrodków samoobrony kierowanych w początkowej fazie ich tworzenia przez władze cywilne.

Drugą dużą bazę zorganizowano w Przebrażu. Wieś zamieniono w obóz warowny. Siły samoobrony stanowił batalion w składzie 4 kompanii. W organizacji samoobrony, uzbrojeniu i przeszkoleniu jej członków pomocy udzielił Inspektorat Łuck AK. Latem 1943 siły w Przebrażu to już siedem kompanii i szwadron zwiadu konnego. Ogółem około 1 000 ludzi stanęło pod bronią.

W rejonie na południu od Kowla zorganizowano placówki samoobrony we wsiach: Zasmyki, Janówka, Radomle, Lityń, Ossa, Wierzbiczno, Suszybaba, Lublatyn, Zielona, Różyn, Stara i Nowa Dąbrowa.

Na północ od Włodzimierza Wołyńskiego utworzono samoobronę we wsiach: Spaszczyzna, Wodzinów, Wodzinek, Bielin, Sieliski, Aleksandrówka, Marianówka. Do największych baz samoobrony należały: Przebraże, Huta Stepańska, Pańska Dolina, Stara Huta, Zasmyki, Bielin. Mniejsze ośrodki nie wytrzymały naporu ukraińskich nacjonalistów i zostały zniszczone. Tylko z niektórych mieszkańcy wsi zdołali przedostać się do miast lub większych ośrodków samoobrony.

Ta taktyka nie zapobiegała mordom, dlatego też w lipcu 1943, Okręgowa Delegatura Rządu na Wołyniu wydała instrukcje o tworzeniu baz samoobrony i oddziałów partyzanckich. Była to inicjatywa spóźniona, gdyż w lipcu 1943 ofiarami ludobójstwa padło już około 30 tys. polskiej ludności cywilnej. Z powstałych pojedynczych placówek samoobrony do wkroczenia na tereny Wołynia przetrwało tylko kilkanaście, natomiast w przypadku większych baz samoobrony (składających się z kilku sąsiednich wsi polskich otoczonych różnego rodzaju umocnieniami polowymi) wspomaganych przez oddziały partyzanckie na ogólną liczbę 16, rozbite przez UPA zostały tylko dwie. W styczniu 1944 z oddziałów partyzanckich na tym terenie utworzono 27 Wołyńską Dywizję Piechoty. Powstanie samoobrony na Wołyniu poważnie ograniczyło rozmiary polskich strat, ale nie zapobiegło ludobójstwu Polaków.

Polska reakcja

Jeszcze w roku 1943 część Polaków, która ocalała z napadów na swoje wsie i wstąpiła do oddziałów niemieckiej policji , bądź do radzieckich oddziałów partyzanckich dokonywała - w ramach nowych jednostek - pacyfikacji wsi ukraińskich . W rezultacie w tekstach propagandowych OUN i UPA pojawiły się oskarżenia Polaków o kolaborację z ZSRR i III Rzeszą .

Na początku stycznia 1944 roku, po przekroczeniu przez Armię Czerwoną przedwojennej granicy Polski dowództwo AK zarządziło mobilizację oddziałów partyzanckich na Wołyniu i podjęło decyzję o rozpoczęciu akcji Burza. 28 stycznia 1944 r. utworzono 27 Wołyńską Dywizją Piechoty AK .

Oprócz działań przeciwko Niemcom, dywizja przeprowadziła 16 większych akcji bojowych przeciw oddziałom UPA, usuwając częściowo zagrożenie dla polskiej ludności cywilnej na zachodzie Wołynia .

Szacowana liczba ofiar

Dokładne określenie liczby Polaków pomordowanych w rzezi wołyńskiej napotykało przez lata na trudności. Jednym z powodów był fakt, że niektóre miejscowości zostały zrównane z ziemią, a wszyscy ich mieszkańcy wymordowani. Mordów dokonywano na terenach ogarniętych wojną partyzancką i chaosem; często zbrodni nikt nie dokumentował. Wielu świadków, którzy ocaleli z rzezi, uciekło z terenów Wołynia bądź zostało wywiezionych na roboty do Rzeszy, skąd później rozproszyli się po Polsce i świecie. W PRL nie ścigano zbrodni na Wołyniu w konsekwencji utraty Kresów na rzecz ZSRR a na prywatne zbieranie świadectw o zbrodniach zezwolono dopiero w latach 80 .

Według badań przeprowadzonych przez Władysława i Ewę Siemaszków, na Wołyniu liczba udokumentowanych ofiar polskich wyniosła 36.543–36.750 znanych z nazwiska Polaków, oraz dalsze od ok. 13.500 do ponad 23.000 ofiar, których okoliczności śmierci nie są znane, co daje szacunkową liczbę 50–60 tys. zamordowanych Polaków .

Liczba 50-60 tys. zamordowanych Polaków na Wołyniu jest obecnie (2006 rok) uznawana za najbardziej realną przez polskich historyków , z czego 15 tys. do lipca 1943, zaś 17 tys. w lipcu 1943. Duża grupa ludności polskiej szukała schronienia w miastach pod opieką Niemców, ok. 5–7 tys. trafiło do partyzantki sowieckiej. Łączne straty ludności polskiej Wołynia obejmujące zabitych, rannych, deportowanych (i zamordowanych po aresztowaniu) przez NKWD w latach 1939–1941 na Syberię i do Kazachstanu (ok. 45 tys. ludzi), zamordowanych przez NKWD w więzieniach w łucku,Równem i pomniejszych w czerwcu 1941 wywiezionych na roboty do Niemiec (do czerwca 1943 – 25 tys. Polaków), zamordowanych w czasie pacyfikacji przez policję niemiecką i uciekinierów wyniosły w okresie 1939–1945 około 150 tysięcy osób. Polskie podziemie (Okręgowy delegat rządu) w raporcie z 7 października 1943 r. (a więc po największej fali mordów) oceniało liczbę ludności polskiej na 170 tys. skupionej w 11 miastach powiatowych oraz w 25 bazach obronnych. Na obszarze województw lwowskiego, tarnopolskiego i stanisławowskiego w analogicznych napadach zginęło od 20-25 tys. do ok. 70 tys. Polaków, w województwach poleskim i lubelskim 10–20 tys. – w sumie wraz z wołyńskim ofiarami czystek etnicznych padło ponad 130 tys. (Ewa Siemaszko) osób narodowości polskiej. Natomiast w działaniach odwetowych strony polskiej według Grzegorza Motyki na Wołyniu zginęło ok. 2–3 tysięcy Ukraińców. Grzegorz Hryciuk szacuje tę wielkość na 2–2,2 tys. Osób , Wołodymyr Serhijczuk mówi ogólnie o "kilku tysiącach".

Ryszard Szawłowski w artykule Genocidum atrox, publikowanym również jako Trzy ludobójstwa postawił tezę o równoważności zbrodni dokonanych przez III Rzeszę, ZSRR i nacjonalistów ukraińskich, przy nadaniu zbrodniom ukraińskim klasyfikacji wyższej od zbrodni niemieckich i sowieckich, oraz o przyznaniu temu mordowi specjalnej kwalifikowanej formy ludobójstwa określanej terminem łacińskim "Genocidum atrox" (ludobójstwo straszne, okrutne).

Ofiary innych narodowości

Nacjonaliści ukraińscy mordowali także Żydów i Ukraińców nieprzychylnych UPA i pomagających Polakom, oraz likwidowali kolaborantów w okresie pierwszej okupacji sowieckiej 1939-1941. Wiele ofiar było też wśród osób z małżeństw mieszanych. Według wyliczeń Siemaszków na Wołyniu podczas w latach 1941–1945 r. z rąk nacjonalistów ukraińskich zginęło: 846–847 Ukraińców, 1210 Żydów, 342 Czechów, 135–136 Rosjan i 70 osób jeszcze innej narodowości . Są to jednak dane dalece niepełne.

Ofiarami czystki etnicznej była również niewielka społeczność polskich Ormian w Galicji, mordowanych za przywiązanie do polskości (pamiętano, że arcybiskup ormiański Józef Teodorowicz zdecydowanie opowiadał się za przynależnością Lwowa do Polski). W dniach 19-21 kwietnia 1944 r. w Kutach nad Czeremoszem na Pokuciu (zwanych małą stolicą Ormian polskich), zamordowano ok. 500 polskich Ormian i Polaków .

Likwidować ślady polskości

Zniszczyć wszystkie ściany kościołów i innych polskich budynków kultowych, Zniszczyć drzewa przy zabudowaniach tak, aby nie pozostały nawet ślady,że tam kiedykolwiek ktoś żył, ale nie niszczyć drzew owocowych przy drogach.

Do 21 XI 1944 roku zniszczyć wszystkie polskie chaty, w których poprzednio mieszkali Polacy

Zwraca się uwagę raz jeszcze na to, że jeżeli cokolwiek polskiego pozostanie,

to Polacy będą mieli pretensje do naszych ziem. Postój, 9.02. 1944 r. Mandriw

Pamięć o rzezi wołyńskiej

Sondaż OBOP z 2003 49% Polaków nie wie nic, 17% "coś słyszało, ale dokładnie nie wie, o co chodzi", 20% "wie, ale mało" a tylko 14% "wie dużo" o ludobójstwie nacjonalistów ukraińskich w latach II wojny światowej.

10 lipca 2003 w 60 rocznicę rzezi wołyńskiej, lider Prawa i Sprawiedliwości, późniejszy premier Jarosław Kaczyński powiedział: "To, co się stało przed 60 laty na Wołyniu, a później w innych częściach Galicji Wschodniej – to było ludobójstwo! To było ludobójstwo w najczystszym tego słowa znaczeniu! To było ludobójstwo na wielką skalę i każdy, kto nie chce tego powiedzieć, każdy, kto tego po prostu nie mówi – kapituluje przed zbrodnią, zapewnia triumf zbrodniarzom. [...] Jeżeli w jakikolwiek sposób relatywizujemy, zmniejszamy wagę, nie określamy w sposób adekwatny właśnie, czyli jako ludobójstwo, masowego zabijania Polaków – to stwarzamy podstawę do powtórzenia tego rodzaju wydarzeń!"

„ Ocalić od zapomnienia “ relacje świadków

Zbliża się kolejna rocznica tragicznych wydarzeń (ludobójstwa) na Wołyniu. Napisano już wiele słów na ten temat i ja, jako żywy świadek, chcę się podzielić z wszystkimi zainteresowanym i swoją tragedią.
Urodziłam się 16 grudnia 1936 roku w miejscowości Hurby, gmina Buderarz, powiat Zdołbunów, województwo Wołyń. Z domu nazywam się Ostaszewska, córka Jana i Marii .

Byłam zbyt mała, aby się bronić i zbyt duża, żeby zapomnieć tragiczny dzień 2 czerwca 1943 roku. Wieczorem tego krytycznego dnia, mama całą piątkę dzieci przygotowywała do snu. Byliśmy w samych koszulkach (dla porządku podaję imiona i wiek mojego rodzeństwa: najstarszy brat, Marcel - 12 lat, siostra Lodzia - 10 lat, Irena - 6,5 roku, siostra Stasia - 4 lata, brat Tadzio - 1,5 roku).

Mieszkaliśmy dość daleko od innych gospodarstw i tego dnia ktoś nas powiadomił, że wiele domów pali się i że banderowcy napadli na Hurby. Wtedy ojciec zdecydował, aby mama z dziećmi uciekła do pobliskiego lasu. Tak też się stało. Marcel wziął na plecy Stasię, Mama najmłodsze z dzieci na ręce, ja zaś trzymając się sukienki Mamy i Lodzia - uciekałyśmy. Dołączyło do nas wielu sąsiadów, wszyscy biegli w kierunku lasu. Ojciec został w domu, aby wynieść cenniejsze rzeczy i trochę żywności.

Uszliśmy może ze 150 metrów, kiedy Mama zauważyła kilku młodych mężczyzn wychodzących z lasu. Każdy miał w ręku siekierę. Mama zaczęła krzyczeć przeraźliwie, abyśmy się chowali. Rozbiegliśmy się wszyscy w zboże na tyle już duże, że pozwalało nam ukryć się. Brat Marcel z siostrą Stasią odbiegł od nas, siostrę Lodzię pociągnęła za sobą jedna z naszych sąsiadek, a ja zostałam z Mamą.

Rozpoczęła się rzeź. Banderowcy uderzali na oślep siekierami i nożami kogo dopadli. Kilku z nich nadjechało na koniach i tratując w poszukiwaniu ofiar zboże - mordowali znalezionych. Kilku banderowców podbiegło do mojej mamy i jeden z nich uderzył ją w głowę siekierą. Mama upadła i wypuściła z rąk brata Tadzia, a ja z przerażenia krzyczałam. Na całym polu był ogromny wrzask i lament, ludzie błagali swoich oprawców o darowanie życia, no bo przecież ich znali. Oprawcy byli jednak bezwzględni. Mama czołgając się, przygarnęła do siebie płaczącego Tadzia i zakrwawionemu dała pierś.

Po niedługiej chwili banderowcy ponownie Wikipediadobiegli do mojej Mamy i podcięli jej gardło. Jeszcze żyła kiedy zdarli z niej szaty i poodcinali piersi. Ja leżałam przytulona do ziemi, chyba ze strachu nawet nie oddychałam. Mama i Tadzio strasznie się męczyli, Mama powyrywała sobie długie włosy z głowy, była strasznie zmieniona, bałam się jej, prosiła o wodę. Jak trochę się uspokoiło pobiegłam na nasz ogród i na listku kapusty przyniosłam trochę wody, ale nie podałam bo już nie jęczała i bałam się jej. W pewnym momencie zobaczyłam straszny ogień i wycie zwierząt, to paliły się nasze zabudowania, bydło i konie chodziły po ogrodzie, a trzoda i drób paliły się razem z budynkami. Przerażona przesiedziałam do rana przy zwłokach Mamy i brata. Zobaczyłam też inne trupy, bardzo się bałam, było mi zimno, byłam tylko w koszulce. Rano postanowiłam pójść do swojej cioci - Marii Terlickiej - myśląc w swej naiwności, że to tylko nas spotkało takie nieszczęście. Jej budynek, nowy, murowany, kryty blachą stał niezniszczony. Na podwórku było dużo koni, ale kiedy usłyszałam głośne rozmowy po ukraińsku uciekłam stamtąd do mojej koleżanki, Stasi Materkowskiej. Jej budynek, nowy, też nie był spalony, a na podwórku także zobaczyłam dużo koni. Weszłam na ganek i chciałam wejść do mieszkania, gdy nagle usłyszałam pijackie krzyki, a jeden z Ukraińców krzyknął: mała Laszka! Strylaj! Wybiegłam do dobrze znanego mi ogródka i weszłam w krzak jaśminu. Siedziałam cichutko i obserwowałam, jak pijani banderowcy wybiegli na podwórko. Nie szukali mnie, powsiadali na konie i ze śpiewem odjechali.

Powoli ze zboża i innych kryjówek zaczęli wychodzić mieszkańcy Hurbów. Znalazła się moja siostra Lodzia, która też została przygarnięta przez ciocię. Stojąc w grupie zauważyliśmy, że z lasu biegnie jakiś mężczyzna. Zaczęliśmy się chować - każdy myślał, że to banderowiec - a to był mój Ojciec. Opowiedział, jak całą noc uciekał przed banderowcami. Uciekł z płonącego domu przez okno i ukrył się pod jakimś mostkiem w lesie. Bardzo rozpaczał na miejscu kaźni Mamy i brata, niedaleko leżał nieżywy brat Marcel i ciężko ranna siostra Stasia. Miała ona dwie dziury w głowie oraz dwie, kłute nożem, dziury w brzuchu. Było widać jelita, jęczała i wołała Mamusię. Pozostali mieszkańcy Hurbów zaczęli grzebać zwłoki najbliższych w miejscu ich śmierci. Ojciec pogrzebał Mamę, dwóch braci i sąsiada w naszym ogrodzie. Mężczyźni połapali swoje konie, było tez kilka wozów i bryczek, które się nie spaliły i zaczęliśmy się szykować do ucieczki, do Mizocza. Na naszym dużym wozie jechał Ojciec, Lodzia, opatulona ranna Stasia, oraz sąsiadka Wasylkowska z dziećmi. Wyjechało kilka furmanek w godzinach wczesnego popołudnia. Ojciec ciągle nas uspokajał, abyśmy nie płakały bo w lesie mogą być banderowcy. Po przebyciu przez nas kilku kilometrów, leśną drogę zastąpili banderowcy krzycząc: "Siuda jidut Lachy". Padły strzały, Tatuś krzyknął abyśmy uciekały, lecz sam nie mógł zejść z wozu, był chyba ranny. Wszyscy rozbiegli się po lesie, ja też usiłowałam biec za siostrą Lodzią i innymi ludźmi, ciągle płacząc i potykając się o gałęzie, które były zbyt duże (a może ja byłam zbyt mała), aby podołać w przerażeniu walce o ocalenie. Zgubiłam uciekających ale w zasięgu moich oczu były wozy z końmi, do których zbiegli się banderowcy, i ja pobiegłam do Tatusia i widziałam, jak go strasznie bili, a ja stałam przy krzaku i niemiłosiernie krzyczałam. Widziałam jak naszej sąsiadce Wasylkowskiej odrąbywali na pieńku głowę. Mój krzyk był tak przerażający, że jeden z banderowców podbiegł do mnie i z rozmachem wbił mi nóż troszeczkę poniżej gardła, a ja dalej krzyczałam i ze strachu nie mogłam się ruszyć z miejsca.

Banderowcy byli zajęci mężczyznami i dobytkiem, krzyczeli po imieniu do Ojca, Ojciec też po imieniu błagał Iwana, aby darował mu życie. Ja też znałam tego Iwana, bo ciągle przychodził do naszego Tatusia jako przyjaciel. Ojca bili po głowie i twarzy, zdarli z niego ubranie, a kiedy mnie po raz drugi ujrzeli, postanowili skończyć ze mną raniąc prawą dłoń nożem i przebijając ją na wylot, a lewą rękę raniąc przed łokciem dwa razy. Upadłam. Jeden z banderowców chwycił mnie za skórę na plecach, tak jak się łapie kota, i tyle ile miał w garści odciął nożem, potem jeszcze dwa razy ugodził mnie nożem w łopatki i wrzucił w ogromny kopiec mrówek. Chyba straciłam przytomność, jak się ocknęłam był dzień, bardzo byłam obolała, a mrówki tak mnie pogryzły, że byłam bardzo opuchnięta a mrówki były w buzi, w nosie i w tych okropnych ranach. Wyczołgałam się z tego mrowiska, chciało mi się pić. Czołgając się zrywałam zielone jeszcze jagody i tak doczołgałam się do drogi i z przerażeniem zobaczyłam obdartego ze skóry, przywiązanego do drzewa człowieka, a to był mój Ojciec. Odrąbana, i leżąca obok głowa sąsiadki Wasylkowskiej pokryta była mrówkami. Po jakimś czasie usłyszałam nadjeżdżające furmanki, bałam się, ale nie miałam siły aby się ukryć. Leżałam przy drodze. Pamiętam jak podniósł mnie żołnierz (niemiecki) a ja prosiłam, żeby mnie nie zabijał. Coś mówił, ale nie rozumiałam. Po chwili zobaczyłam przy mnie mojego wujka Aleksandra Warnawskiego, który tłumaczył Niemcom, że mnie zna, bo wcześniej poznali na drzewie mojego Ojca. Niemcy zaopiekowali się mną układając na wozie i pojąc bardzo słodką kawą, której smak będę pamiętać zawsze. Opowiadano mi, że mieszkańcy którzy się uratowali, uciekli do Mizocza i po trzech dniach wraz z wojskiem niemieckim, postanowili pojechać do Hurby aby zobaczyć co tam się stało.

Tak więc się okazało, że przeleżałam w lesie trzy doby. Na miejscu w Hurbach odnalazła się moja siostra Lodzia, której udało się uciec z lasu. Muszę dodać, że nikt nie zabierał pomordowanych, nie było jak i nie było czasu. Niemcy wyznaczyli bardzo mało czasu na pobyt w naszej wiosce w obawie przed banderowcami. Zwłoki wielu mieszkańców Hurbów były przez Ukrainców ponownie wygrzebane i porozrzucane po polach i ogrodach. Wujek Aleksander Warnawski był mężem siostry mojego Ojca. Mnie i siostrę Lodzię wzięli na wychowanie, ja trafiłam do niemieckiego szpitala w Mizoczu. Długo się leczyłam, rany bardzo ropiały. Mam siedem blizn na ciele, które z biegiem lat przestały mi przeszkadzać, jednak okaleczona psychika daje mi znać o sobie przez całe życie.

Pisząc te trudne dla mnie słowa chcę, aby dotarły do wszystkich. Nie chcę aby zapomniano o tym, co wyrabiali pozbawieni sumienia rizuni ukraińscy, którzy w niewyobrażalnym bestialstwie przewyższyli stokroć GESTAPO i NKWD. Tamci to były organizacje państwowe powołane do niszczenia przeciwników, a banderowcy, którzy dziś mówią, że walczyli z Niemcami i Sowietami, w tchórzowski sposób "wojowali" z Bogu ducha winną ludnością cywilną, to jest ze mną - żywym świadkiem, 6,5-letnią dziewczynką, którą znali i znali jej ojca i całą rodzinę. Tylko bandyci i tchórze walczą z dziećmi i kobietami! Tylko zboczeńcy rozpruwają brzuchy i obcinają piersi, a oni w swoich szkołach w Polsce uczą dzieci ukraińskie, że to byli bohaterowie.
Być może, gdyby tak nie kłamali, to byłyby inne stosunki z Ukraińcami, a tak to nie wiem, czy usłyszę proste, ale okazuje się za trudne dla nich słowo: Przepraszam!

Irena Gajowczyk "Głos Kresowian" - nr 11, maj-czerwiec 2003.

Musicie zginąć, nie ma tu dla was miejsca

Do lipca 1943 r, mieszkałem z rodziną w kolonii Rogowicze, gmina Chorów, pow. Horochów. Ojciec mój Aleksander oprócz gospodarstwa rolnego posiadał młyn, siostra Jadwiga, lat 25, panna, była nauczycielką w szkole powszechnej, starszy brat Aleksander, lat 35 był sekretarzem gminy, ja zaś miałem kuźnię. Z Ukraińcami żyliśmy w zgodzie i mimo iż docierały do nas informacje o mordowaniu rodzin polskich przez banderowców uwierzyliśmy zapewnieniom naszych ukraińskich sąsiadów, że nic nam nie grozi, mamy mocną pozycję,  przecież oni też korzystają z naszego młyna i kuźni, a brat Aleksander był przez nich ceniony za udzielanie porad agronomicznych.

A jednak przyszli. Była to niedziela 11 lipca 1943 r. Wróciłem do domu z rodzicami Aleksandrem i Agnieszką z d. Bernat oraz siostrą Jadwigą po nabożeństwie z kościoła w Łokaczach. Przyszedł do nas brat Aleksander z żoną Marianną lat 28 i dwuletnią córeczką. Naradzaliśmy się, czy mamy pozostać w swoich domach, czy też jak inne polskie rodziny opuścić dom i przenieść się do Łokacz, gdzie został utworzony oddział samoobrony i czulibyśmy się bezpieczniejsi. Ojciec wyszedł w pole do krów, a matka smażyła jajecznicę na boczku. Widocznie przywiódł ich zapach jedzenia. Weszło ich trzech, nieznanych mi z widzenia, uzbrojonych w karabiny. Zapytali czy cała rodzina jest w domu, zażądali od nas dokumentów, zabrali z portfelami mówiąc, że nam już one nie będą potrzebne. Byliśmy odświętnie ubrani, więc polecili, abyśmy się rozebrali do bielizny. Krzyczeli: Polskie mordy to już koniec z wami, musicie zginąć, nie ma tu dla was miejsca. Matka prosiła ich, aby pozwolili nam pomodlić się przed śmiercią. Zagonili nas z kuchni do pokoju, a kiedy siostra Jadwiga nie uklękła jak inni i na ich krzyki odpowiedziała: my zginiemy, ale i wy zginiecie, nie zbudujecie Ukrainy na krwi niewinnej i bezbronnej ludności polskiej, a okryjecie siebie i naród ukraiński wieczną hańbą, jesteśmy solą tej ziemi, zamiast mordować uczcie się od nas jak żyć godnie i dostatnio – została uderzona przez bandytę lufą karabinu, zachwiała się i upadła na szafę. W tym zamieszaniu matka powiedziała do mnie, abym uciekał. Klęczałem najbliżej okna. Zerwałem się z klęczek i skoczyłem w okno wybijając łokciem szybę. Kiedy byłem za oknem widziałem jak do mnie strzela inny bandyta stojący na obstawie. Zaciął mu się karabin. Wbiegłem za stodołę, gdzie stał banderowiec z rkm a z drugiej strony dwóch z karabinami. Słyszałem strzały, ale na szczęście nie trafili we mnie. Biegłem w stronę Łokacz polami kryjąc się za dziesiątkami żyta. Na pastwisku pasły się konie. Schwyciłem jednego i na oklep pojechałem dalej. Z ukraińskiej wsi Markowicze wyjechała furmanka z 4-5 mężczyznami którzy strzelali w moim kierunku. Konno dojechałem do rzeki, po czym pozostawiłem konia i wpław przeprawiłem się przez rzekę. Tak dotarłem do Łokacz gdzie poinformowałem znajomych Polaków o napadzie. Zgłosiliśmy o tym Niemcom. Następnego dnia Niemcy za obiecane im krowę, jałówkę i świnię zgodzili się wysłać z Łokacz do mojego domu patrol policji niemieckiej, który będzie mnie i grupę moich znajomych ochraniał przy pochówku wymordowanej mojej rodziny.

W pokoju podłoga była we krwi. Nie mogliśmy odnaleźć zwłok. Sąsiad-Ukrainiec powiedział, że ciała pomordowanych leżą w gnojowniku zamaskowane gnojem i słomą. Wszystkie ofiary miały rany postrzałowe z tyłu głowy i w plecach. Odnalazłem swojego ojca w polu, był zszokowany, stracił na bardzo długi czas mowę. Widział z oddali z pola jak banderowcy otaczają nasz dom, słyszał strzały, widział jak uciekam. Zabraliśmy ciała pomordowanych moich bliskich oraz odzież, którą przezornie zakopaliśmy wcześniej w skrzyni na polu i opuściłem na zawsze swoje gniazdo rodzinne.

Eugeniusz Lipkowski

„Masakra wiernych w kaplicy w Chrynowie „

Pamiętam bardzo dobrze, że to była niedziela, moja babcia Rozalia wybrała się jak zwykle do kościoła w Chrynowie. W tym samym czasie do kościoła wybrała się także moja kuzynka Janina Winiarz, pochodząca z polskiej kolonii Smołowa. Obie szły przez las. W drodze nieoczekiwanie spotkały grupy uzbrojonych Ukraińców, którzy zdecydowanie nakazywali zawrócić do rodzinnych domów, w przeciwnym razie, grozili kobietom natychmiastową śmiercią. Babcia Rozalia widząc tak rozjuszonych banderowców, wcale się nie opierała i szybko zawróciła do domu, po temu zapewne uszła z tej rzezi z życiem. Tymczasem Janina, coś próbowała kombinować, może chciała tę wartę, jakoś bokiem obejść i została postrzelona przez Ukraińców w głowę. Straciła wtedy oko, ale szczęśliwie zachowała życie i zdołała jakoś uciec, gdyż ktoś pomógł jej wydostać się z tej opresji.

I gdy one właśnie szczęśliwie uchodziły z życiem, w katolickim kościele w Chrynowie, banderowscy „bohaterowie” rozpoczynali właśnie rzeź niewinnej polskiej społeczności, która przybyła na niedzielne nabożenstwa. Oto wierna relacja tych „bohaterskich zapustów”, spisana przez naocznego świadka pana Zygmunta Abramowskiego, ucznia gimnazjum, wówczas 18 lat, b. mieszkańca Chrynowa. Otóż tej pamiętnej „krwawej niedzieli”, już z samego ranka banderowcy rozstawili gęsto uzbrojone posterunki, wszystkie w niedalekiej okolicy od polskiego kościoła w Chrynowie. Jeszcze nikt nie wiedział po co to robią i dlaczego, ale już wtedy dobrze to nie wyglądało i ludzie zwyczajnie się bali. Wspomina pan Zygmunt Abramowski: „Dnia 11 lipca 1943 r. służyłem do mszy świętej o godz. 9.00. Ksiądz Jan Kotwicki zaniepokojony również wytworzoną sytuacją, bez kazania odprawił szybko mszę świętą i powrócił na plebanię. Ludność wyszła z kaplicy i niebawem zaczęła powracać strwożona, że posterunki banderowców nie pozwalają jej powrócić do domów, zawracając z powrotem do kaplicy. Dodatkowo zaczęła jeszcze przybywać następna ludność na sumę na godz. 11.00.

W międzyczasie przybyła na plebanię pani Płońska ze Stasina, której gospodarstwo położone było niedaleko, prosząc księdza o wyspowiadanie jej bardzo chorego męża. Ksiądz wziął wiatyk i we trójkę: ja, ksiądz i pani Płońska, wyszliśmy do chorego. Niedaleko kaplicy naprzeciw nam ze zboża wyszli banderowcy i początkowo nie chcieli nas przepuścić. Jednakże na prośbę pani Płońskiej i moje wytłumaczenie, że zaraz wracamy na nabożeństwo, bo ludzie czekają, przepuścili nas, obserwując bez przerwy. Po udzieleniu choremu komunii świętej, powróciliśmy z księdzem do plebanii nie zatrzymywani już przez liczne ukraińskie posterunki.

Ksiądz rozpoczął sumę. Ja z moim kolegą Jankiem Żebrowskim, stanęliśmy za drzwiami kaplicy, które otwierały się do wewnątrz. W kaplicy, razem z ludnością zawróconą z poprzedniej mszy świętej, było około 200 osób, przeważnie kobiet i dzieci. Po podniesieniu zauważyłem, stojąc obok drzwi, podejrzany ruch. Zobaczyłem, że kilku banderowców ustawiło ręczny karabin maszynowy typu Diechtiarewa i poczęli strzelać do ludzi seriami i z pojedyńczych karabinów; rzucono również dwa granaty, które jednak nie wybuchły. Schowałem się z kolegą za grube drzwi kapliczne. W świątyni zaś zaczął się popłoch i wrzask rannych. Ludzie zaczęli uciekać drzwiami bocznymi obok zakrystii i chóru. Kaplica jednak była otoczona szczelnie i bez przerwy rozlegały się strzały. W świątyni, bez przerwy ostrzeliwanej z rkm-u i broni pojedyńczej, trwał krzyk, jęki i rodzierający uszy wrzask dzieci. Ksiądz od ołtarza, w szatach liturgicznych, wraz z innymi kobietami uciekał przez zakrystię, ale na zewnątrz wszyscy zostali zabici. Ojciec mój, który był organistą, uciekał z ludźmi przez drzwi przy chórze. Banderowski bandyta podbiegł i czterokrotnie strzelał do ojca, na szczęście był to niewypał i ojciec zdołał uciec.Po jakimś czasie w kaplicy pozostali już tylko zabici i ranni. Banderowcy, widocznie czymś spłoszeni, wycofali się do lasu w pobliżu kaplicy. Skradając się ostrożnie, wyjrzeliśmy zza drzwi i nie widząc już uzbrojonych banderowców, uciekliśmy do położonej obok kaplicy organistówki. Wokół kaplicy i na ścieżce do organistówki leżało wiele trupów kobiet i dzieci, ranni czołgali się w zboża. W organistówce początkowo schowałem się z kolegą Żebrowskim w piwnicy, jednakże po jakimś czasie doszliśmy do przekonania, że Ukraińcy mogą przyjść i odnaleźć nas. Na zewnątrz trwała już martwa cisza. Stwierdziwszy, że w pobliżu nie ma już rezunów, uciekliśmy w zboża, skąd pełzając i biegnąc dotarliśmy do odległego ok. 2 km Oktawina. Mieszkańcy tej polskiej wioski, zaniepokojeni strzałami w Chrynowie, nie wiedzieli jeszcze, co tam się stało. Opowiedzieliśmy z kolegą o masakrze kobiet i dzieci, o trupach widzianych na zewnątrz kościoła i zabiciu księdza..... .

Przypuszczalnie podczas napadu na kaplicę w Chrynowie, zarówno w jej wnętrzu, jak i wokół świątyni oraz z organistówki i plebanii zginęło 150 osób, przeważnie kobiet i dzieci. W tę samą niedzielę 11 lipca 1943 r. wymordowano Polaków w Grzybowicy, Czerniakowie, Niskieniczach, Stasinie, Kałusowie i na kolonii Franopol. Po wymordowaniu ludności polskiej w wymienionych miejscowościach, co nastąpiło w godzinach wczesnorannych, zaatakowana została właśnie kaplica w Chrynowie, probostwo, organistówka, a także położona obok gajówka i okoliczne domy polskie.

Tej samej niedzieli wymordowana została ludność polska przybyła na nabożeństwa w następujących polskich kościołach w okolicach Włodzimierza Wołyńskiego: w Zabłoćcach (Zabłotcach) około 200 osób, w Porycku około 500 osób i w Kiesielinie około 100 osób. Po południu w tymże Stasinie banderowcy zamordowali chorego Płońskiego i jego żonę. Zabity został, również w kaplicy w Chrynowie, dzierżawca majątku Chrynów: pan Salwa. Dlaczego banderowcy nie zaatakowali położonych niedaleko Oktawina i Smołowej? Prawdopodobnie obawiali się, że napotkają tam zbrojny opór i być może zorganizowaną obronę i dlatego zadanie to, odnoszące się i do innych okolicznych kolonii polskich, pozostawili sobie jako cel do zrealizowania w następnym etapie.”.Jak już nadmieniłam wcześniej w naszym domu rodzinnym często powracał temat Wołynia, moi kochani rodzice Władysław i Adela nigdy nie zapomnieli o naszej rodzimej kolonii Bolesławówka, o ofiarach w kaplicy w Chrynowie i na całym Wołyniu. Naturalnie wybaczam ukraińskim zbrodniarzom ich podłe, nikczemne i nieludzkie czyny, których masowo dopuszczali się na niewinnej ludności polskiej, przeważnie na bezbronnych kobietach i dzieciach. Nie wolno jednak nigdy zapomnieć, nie wolno dopuścić, by ofiara tak wielu niewinnych Polaków na Kresach mogła kiedykolwiek popaść w zapomnienie. Winniśmy wieczną pamięć, Tym wszystkim, którzy odchodzili w tak strasznych mękach i którzy pozostali tam już na zawsze, jakże często w zupełnie zapomnianych, nieoznakowanych miejscach.

Wiesława Danuta Nowacka

„ Mieszkaliśmy na Wołyniu. Ojciec był osadnikiem wojskowym. W 1942 roku zaczęły przychodzić do nas wieści o napadach i mordach banderowskich, ale w miejscowościach oddalonych o kilkadziesiąt kilometrów. Mama wtedy zaczęła prosić ojca żebyśmy wyjechali do krewnych pod Lublinem. Ojciec się zastanawiał, ale w końcu zadecydował, że narazie zostaniemy. Mamy we wsi dobrych sąsiadów i kilku bliskich przyjaciół wśród Ukraińców. Nie powinno się nam stać nic złego, ponieważ mimo tych strasznych wieści, ukraińscy sąsiedzi wciąż okazywali nam, jak zwykle, przyjaźń.
Którejś nocy pies zaczął głośno szczekać. Rozległy się dwa strzały i pies zamilkł. Głośne łomotanie do drzwi poderwało nas wszystkich z łóżek. Ja wyskoczyłem do sieni i słyszałem jeszcze ojca jak krzyczał, „Nie otwieraj!” Ale oni wywalili już drzwi i wpadli do domu, a ja zostałem zasłonięty, przyciśnięty drzwiami do ściany w rogu sieni. Zaczęli w domu strzelać i ja wtedy uciekłem na podwórze. Ukraińscy sąsiedzi już byli w stajni i oborze, zabierali konie i bydło. Na drodze biegali mężczyźni z bronią, niektórzy strzelali. Księżyc jasno świecił, nie wiedziałem gdzie uciec. Zobaczyłem zabitego psa i wtedy pobiegłem i schowałem się do jego pustej budy. Chwilę potem oni wyprowadzili wszystkich z domu na podwórze. Mama, siostry i brat strasznie płakali. Ojciec prosił o litość naszych sąsiadów, a ukraińcy krzyczeli że trzeba rezać Lachiw i strzelali w powietrze. Kilku było pijanych. Śmiali się, bili ojca... Wszystko to działo się kilka kroków ode mnie, a ja się strasznie bałem, że mnie zobaczą....Na początek ojca przywiązali mocno do kobyłki na której się piłowało drzewo.Potem ten, który trzymał za włosy mojego brata, nagle poderżnął mu nożem gardło i pchnął na ziemię. A on się tak rzucał i krew.....Mama z płaczem wyrwała się i chciała do niego podbiec, ale ten z bronią strzelił jej w głowę i upadła....Wtedy najstarsza siostra, która była w ciąży, zemdlała i przewróciła sie na ziemię....Potem ten z nożem poderżnął gardło mojej starszej siostrze....Zamknąłem oczy, żeby tego nie widzieć. Potem któryś z nich przyniósł piłę i zaczęli nią piłować ojca...Ja nie mogłem na to patrzeć...Słyszałem tylko jak on strasznie krzyczał, strasznie..... Potem tylko jęczał i rzęził..... Potem przestał... A oni się śmiali i krzyczeli coś o Lachach...A potem przynieśli wiadro wody i ocucili najstarszą siostrę....Ona wtedy zaczęła ich prosić żeby jej nie zabijali... bo będzie miała dziecko...Trzymało ją kilku, a jeden rozciął jej brzuch.....Ona tak strasznie krzyczała.... tak strasznie...Potem przynieśli kota i wpychali jej w miejsce płodu, który przedtem wycięli nożem...Kot przeraźliwie miałczał, a potem wyrwał się i uciekł.... A ona tak leżała....Potem oni przestali krzyczeć, ale wciąż się śmieli i weszli wszyscy do naszego domu....Wciąż wychodzili i znowu wchodzili....Wciąż coś wynosili... A ja byłem skulony w tej budzie, tylko w koszuli, bałem się strasznie...To wszystko trwało tak długo...Zaczynało świtać. Kiedy nikogo nie było w pobliżu, wyczołgałem się ukradkiem z budy. Na podwórzu już nikt nie żył. Bałem się na nich spojrzeć....

Uciekłem na pole za domem, tam niedaleko był las. Dobiegałem do niego i wtedy ktoś mnie cicho zawołał. Przestraszyłem się okropnie, ale to była sąsiadka, Polka. Uratowała się z dziećmi, bo do nich przyszli trochę później i zdążyła jeszcze uciec, ale jej męża Ukraińcy zabili. Okryła mnie chustką, bo było mi bardzo zimno. Ukrywaliśmy się w lesie cały dzień, do zmroku. Widzieliśmy jak palą się nasze domy. Wieczorem zaczęliśmy uciekać, obchodząc naokoło wioski w których mieszkali ukraińcy. Nad ranem doszliśmy do wsi, w której było dużo Polaków. Wielu miało broń. Zawieźli nas nazajutrz furmanką do jakiegoś miasta, a stamtąd pojechaliśmy z sąsiadką do moich krewnych.

Kazimierz Panek

Polecamy strony:

http://www.zbrodniawolynska.pl

http://ipn.gov.pl/

http://www.martyrologiawsipolskich.pl

http://www.lubelski.civitaschristiana.pl/

http://www.polskieradio.pl/13/53/Artykul/417382,Wolyn-1943-zapis-zbrodni

Materiały zaczerpnięte z Wikipedii oraz wydawnictwa Wołyń 1943  Polskiego Radia, nie wyczerpią tematu, ale niech będą inspiracją do głębszej lektury losów Polski, Polaków i jednocześnie przestrogą przed stworzeniem podstaw do powtórzenia tego rodzaju wydarzeń.

Opracowanie: Paweł Woźniak, Ryszard Porzyński

W  niedzielę 23 czerwca w naszej Bazylice, świętować będziemy Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa. Podajemy zmieniony porządek mszy św. na ten dzień:

godz.   9.00 Msza św. w języku polskim;

godz. 11.00 Msza św. w języku polskim.

Po tej Mszy św. wyruszy procesja eucharystyczna do czterech ołtarzy, które przygotujemy.

Godz. 17.30 Nabożeństwo czerwcowe ze śpiewem Litanii do Njśw. Serca Pana Jezusa.

Godz. 18.00 Msza św. wieczorna

Podobnie jak w roku ubiegłym wyjdziemy z procesją na ulice miasta. Zapraszamy dzieci komunijne i rocznicowe do sypania kwiatów przed Jezusem w czasie procesji, ministrantów i osoby dorosłe do orszaku procesyjnego. Rodziców prosimy o przygotowanie płatków kwiatów do sypania przez dzieci w czasie procesji oraz o koszyki. Próba sypania kwiatów w czasie procesji, w niedzielę o 10.30, pół godziny przed mszą o 11.00.

W uroczystości udział wezmą kursowi koledzy księdza proboszcza, którzy razem z nim obchodzą w tym roku 35. Rocznicę Święceń Kapłańskich.

Drogi Księże Proboszczu, w tę uroczystość 35 rocznicy przyjęcia przez Ciebie sakramentu kapłaństwa dziękujemy Panu Bogu za Twe powołanie i prosimy by Twoje życie napełniał światłością Ducha św., obdarzył zdrowiem i swoim błogosławieństwem.

Wdzięczność Bogu składamy za wszystkich kapłanów posługujących w Polskiej Misji Katolickiej w Berlinie, którzy w ostatnich dniach obchodzili rocznice swoich święceń kapłańskich: za ks. Czesława Miszczyka w 34 rocznicę, ks. Grzegorza Jeżewskiego w 17 rocznicę, ks. Janusza Kuskowskiego w 15 rocznicę oraz za ks. Jerzego Barganowskiego, który swoją 61 rocznicę obchodził w grudniu. Niech Was wspiera Matka Boża, a św. Jan Bosko niech pomaga Wam doskonalić i pielęgnować salezjańską duchowość.

Z zapewnieniem o modlitwie

w imieniu Wiernych

Rada Parafialna Polskiej Misji Katolickiej w Berlinie

Od lewej: Ks. Janusz Kuskowski SDB, Ks. Jerzy Barganowski SDB, Ks. Marek Kędzierski SDB, Ks. Czesław Miszczyk SDB oraz Ks. Grzegorz Jeżewski.

„Kościół obchodzi dziś uroczystość Trójcy Przenajświętszej, która zachęca nas do modlitewnej kontemplacji tajemnicy Boga - Ojca, Syna i Ducha Świętego. W Trójcy można dostrzec pierwowzór ludzkiej rodziny, złożonej z mężczyzny i kobiety, którzy zostali powołani, aby być dla siebie nawzajem darem we wspólnocie miłości otwartej na życie. W Trójcy Przenajświętszej znajdujemy także wzorzec rodziny Kościoła, w której wszyscy chrześcijanie mają budować autentyczne więzi wspólnoty i solidarności. To miłość jest konkretnym znakiem wiary w Boga Ojca, Syna i Ducha Świętego”. (Św. Jan Paweł II, Anioł Pański, 7 czerwca 1998)

Ksiądz Piotr napisał do nas: „Dziękuję za możliwość odprawienia Mszy świętej w Berlinie. Mieszkałem w Berlinie grając w piłkę nożną w klubie Dynamo Berlin, tutaj też podjąłem decyzję o wstąpieniu do seminarium jak również przyjąłem sakrament bierzmowania”.

Ksiądz Piotr chciał podziękować Bogu za ten czas w Berlinie wraz z nami.

Po Mszy świętej nowo wyświęcony Kapłan na mocy przywileju udzielił zgromadzonym w Bazylice prymicyjnego błogosławieństwa. Galeria...>>>

Działa w nas Duch Chrystusa, który jest Duchem Prawdy (por. J 15.26). Bylebyśmy tylko Jemu nie bluźnili. Bylebyśmy nie bluźnili przeciw Duchowi Świętemu (por. Łk 12,10). Bo wtedy zamyka się w nas twórcza potęga miłości. Wtedy "dom wewnętrznie jest skłócony (...), nie będzie się mógł ostać" (Mk 3,25).

Trzeba pamiętać, że zarzewie wolności przyniósł Europie św. Paweł, ten, który głosił wyzwolenie przez Chrystusa: "Jeżeli Chrystus was wyzwoli, będziecie wolni". Wolność, do której wyzwala nas Chrystus, to jest to orędzie Dobrej Nowiny i orędzie Chrystusowej wolności, które kształtuje dzieje Europy przez dwa tysiące lat. Wolność, do której wyzwala nas Chrystus, została nam dana, przyniesiona, ofiarowana nie po to, ażebyśmy ją zmarnowali, tylko ażebyśmy nią żyli i innym nieśli! Trzeba zaczynać od tej prawdy o Europie. Równocześnie, zdając sobie sprawę, że z biegiem czasu, zwłaszcza w tak zwanych czasach nowożytnych, Chrystus jako sprawca ducha europejskiego, jako sprawca tej wolności, która w Nim ma swój zbawczy korzeń, został wzięty w nawias i zaczęła się tworzyć inna mentalność europejska, mentalność, którą krótko można wyrazić w takim zdaniu: "Myślmy tak, żyjmy tak, jakby Bóg nie istniał".

Oczywiście, skoro Chrystus został wzięty w nawias, a może nawet postawiony poza nawiasem, to przestał też istnieć Bóg. Bóg jako Stwórca może być daleki: Stwórca, ale bez prawa do interwencji w życie człowieka, dzieje człowieka. Żyjmy tak, jakby Bóg nie istniał. To jest też część ducha europejskiego. Część europejskiej nowożytnej tradycji. My bardzo głęboko musimy się zastanowić nad wielorakim znaczeniem europejskości. Sobór Watykański II zdawał sobie sprawę z tego innego ducha Europy. Nie tylko Europy, ale ten duch tu ma swoją kolebkę, na naszym kontynencie, tu ma także swoje szczyty tragiczne, które pamiętamy, bo należą do naszego stulecia, myśmy sami to odczuli w swoich dziejach dwudziestowiecznych. Dlatego Sobór Watykański II sformułował to zdumiewające zdanie: "Chrystus objawia człowiekowi w pełni człowieka".

A więc, jeżeli chcemy stanąć na płaszczyźnie humanizmu na przykład europejskiego, zachodniego czy wschodniego, jakiegokolwiek, pamiętajmy, że ten humanizm ma w Chrystusie swoje najpełniejsze objawienie. Chrystus objawił człowiekowi człowieka, objawiając mu Boga, objawiając mu Ojca, bo nie można powiedzieć pełnej prawdy o człowieku, nie pamiętając, że jest on Boskiego pochodzenia, że jest obrazem i podobieństwem Boga samego, że jest przez Boga stworzony, przez Boga-Człowieka odkupiony, że jest stale nawiedzany przez Ducha Prawdy, Ducha Świętego. To jest prawda o człowieku, to jest prawda o człowieku europejskim. I my, my Polacy, tej prawdy o człowieku nie możemy zdradzić!

Dlatego też wciąż mówimy o potrzebie nowej ewangelizacji. Po Soborze Watykańskim II zrodziła się ta świadomość i ta potrzeba nowej ewangelizacji starego przecież kontynentu, starych przecież społeczeństw, chrześcijańskich społeczeństw. Jednak nowa ewangelizacja.

Zostało to na Warszawę, przepraszam...

Jeszcze raz przypominam: plac Zwycięstwa, rok 1979, to wołanie młodego jeszcze wtedy papieża, które dziś chcę powtórzyć, nie na placu Zwycięstwa, ale w Ogrodzie Łazienkowskim, w pobliżu Belwederu, w pobliżu rezydencji prezydenta Rzeczypospolitej, w obecności tegoż prezydenta z małżonką i rządu, przedstawicieli Sejmu i Senatu, wszystkich: "Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej Ziemi!" Tej ziemi, tej polskiej ziemi, tej europejskiej ziemi, tej całej ziemi!

"Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej Ziemi!" Nie przestaję ufać Duchowi Świętemu. "Ten, który rozpoczął w was dobre dzieło, sam go dokona" (por. Flp 1,6). Wierzę i ufam: sam go dokona. Wy nie przeszkadzajcie Mu, współpracujcie z Nim, bo jesteśmy wszyscy powołani, aby stawać się współpracownikami Boga.

(IV Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski: Fragment HOMILII W CZASIE MSZY ŚW. BEATYFIKACYJNEJ OJCA RAFAŁA CHYLIŃSKIEGO, Warszawa, 9 czerwca 1991)

Co to jest Pierwsza Komunia Święta?

Najświętsza Eucharystia dopełnia wtajemniczenie chrześcijańskie. Ci, którzy przez chrzest zostali wyniesieni do godności królewskiego kapłaństwa, a przez bierzmowanie zostali głębiej upodobnieni do Chrystusa, za pośrednictwem Eucharystii uczestniczą razem z całą wspólnotą w ofierze Pana. Zbawiciel nasz podczas Ostatniej Wieczerzy, tej nocy, kiedy został wydany, ustanowił eucharystyczną Ofiarę Ciała i Krwi swojej, aby w niej na całe wieki, aż do swego przyjścia, utrwalić Ofiarę Krzyża i tak umiłowanej Oblubienicy – Kościołowi powierzyć pamiątkę swej Męki i Zmartwychwstania: sakrament miłosierdzia, znak jedności, węzeł miłości, ucztę paschalną, w której pożywamy Chrystusa, w której dusza napełnia się łaską i otrzymuje zadatek przyszłej chwały” (KKK 1322-1323).

Czym jest Pierwsza Komunia Święta?

Pierwsza Komunia Święta to uroczystość katolicka, w trakcie której każdy z wiernych, podczas Mszy świętej po raz pierwszy przyjmuje (zgodnie z wyznawaną przez siebie wiarą) ciało Jezusa Chrystusa pod postacią chleba.

Chrześcijanie zbierali się „na łamanie chleba” (Dz 20,7) głównie w „pierwszym dniu tygodnia” (w niedzielę) – w dniu zmartwychwstania Chrystusa. Od tamtych czasów aż do naszych dni celebruje się w ten sposób Eucharystię.

Kto może przystąpić do Pierwszej Komunii Świętej?

Każdy wierzący wierny, który zna podstawowe prawdy wiary i rozumie dokonującą się podczas Mszy świętej transsubstancjację (rzeczywista przemiana chleba – Hostii i wina w ciało i krew Jezusa Chrystusa).

Kodeks Prawa Kanonicznego o uczestnictwie w Najświętszej Eucharystii

(kan. 912-923) – wybrane fragmenty

Kan. 912 Każdy ochrzczony, jeśli tylko prawo tego nie zabrania, może i powinien być dopuszczony do Komunii świętej.

Kan. 913  § 1. Dzieci wtedy można dopuścić do Komunii świętej, gdy posiadają wystarczające rozeznanie i są dokładnie przygotowane, tak by stosownie do swojej możliwości rozumiały tajemnicę Chrystusa oraz mogły z wiarą i pobożnością przyjąć Ciało Chrystusa.

§ 2. Jednakże dzieciom znajdującym się w niebezpieczeństwie śmierci wolno udzielić Najświętszej Eucharystii, gdy potrafią odróżnić Ciało Chrystusa od zwykłego chleba i mogą z szacunkiem przyjąć Komunię świętą.

Kan. 914  Jest przede wszystkim obowiązkiem rodziców oraz tych, którzy ich zastępują, jak również proboszcza troszczyć się, ażeby dzieci, po dojściu do używania rozumu, zostały odpowiednio przygotowane i jak najszybciej posiliły się tym Bożym pokarmem, po uprzedniej sakramentalnej spowiedzi. Do proboszcza należy również czuwać nad tym, by do Stołu Pańskiego nie dopuszczać dzieci, które nie osiągnęły używania rozumu albo jego zdaniem nie są wystarczająco przygotowane.

Co to jest „kairos”?

Kairos to słowo – termin biblijny, który nie ma dosłownego odpowiednika w języku polskim. Tłumaczy się je jednak w sposób opisowy jako „czas właściwy”.

– Na przykład rolnikowi nie wolno przegapić czasu, w którym powinien obsiać swoje pole, ani czasu zbierania owoców – w przeciwnym razie nic mu nie wyrośnie, albo osiągnięty plon się zmarnuje.Podobnie, jeśli nie zajmę się moją matką czy ojcem w czasie ich choroby lub starości, później, po ich śmierci, będzie już na to za późno – po prostu wyznaczony na to kairosminął.

Jeśli kairos, jaki sama natura wyznacza małżonkom na urodzenie dziecka, nie zostanie przez nich rozpoznany, potem może już nigdy nie będą mieli dziecka – niespodziewana choroba albo kryzys ich związku może im to obiektywnie uniemożliwić. Swój kairos, swój właściwy czas, ma również przekazywanie dziecku wiary. Jeśli ten czas zostanie zmarnowany, dziecko może całe swoje życie spędzić daleko od Boga i od Kościoła.

Kiedyś szczęśliwy tata, kiedy urodziło mu się pierwsze dziecko, zwierzył mi się, że wspólnie z żoną postanowili sobie wspólnie się modlić. „Żeby wspólna modlitwa w rodzinie była dla naszego dziecka zwyczajem niepamiętnym” – dodał. W rodzinie tej jest teraz czworo dzieci, troje z nich powoli zaczyna już wyfruwać z rodzinnego gniazda, a rodzice ich najbardziej cieszą się z tego, że każde z ich dzieci jest naprawdę z Bogiem zaprzyjaźnione i w swoim życiu stawia Go na pierwszym miejscu. Wprowadzanie dziecka w wiarę powinno się dokonywać od samego początku, od samego jego urodzenia.

Natomiast wiek pierwszokomunijny jest dla rodziców czasem szczególnie uprzywilejowanym do nawiązania ze swoim dzieckiem prawdziwej wspólnoty wiary. Na wszystko, co z wiarą jest związane, dziecko jest wtedy szczególnie otwarte. Cieszy się, kiedy może z tatą lub mamą rozmawiać na tematy związane z jego przygotowywaniem się do pierwszej Komunii. Chciałoby im opowiedzieć o tym, czego się dowiedziało na lekcji religii. Lubi zapytać któregoś z rodziców o jakiś szczegół z Ewangelii lub z katechizmu. Chętnie klęka do wspólnej modlitwy, pierwsze przypomina o tym, żeby pójść do kościoła. Słowem, i dla dziecka i dla jego rodziców jest to czas pod względem religijnym zupełnie wyjątkowy. Szkoda by było, gdyby rodzice ten błogosławiony czas przegapili, bo tak jak każdy kairos, on już nigdy nie wróci.

Co najmniej trzy wspaniałe rzeczy można w tym czasie osiągnąć. Po pierwsze, dla rodziców okres pierwszokomunijny ich dziecka jest wspaniałą okazją do ożywienia i pogłębienia swojej własnej wiary. Po wtóre, w tym okresie jest szczególna szansa na to, żeby dziecko poczuło się bratem lub siostrą w wierze swojego taty i mamy, a przecież wiara normalnie żyje i rozwija się tylko we wspólnocie wierzących. Wreszcie po trzecie, rodzice mogą istotnie – więcej niż ksiądz czy katechetka, którzy mają z dzieckiem kontakt tylko epizodyczny – dopomóc swojemu dziecku do tego, żeby wiara stała się dla niego czymś bardzo ważnym i bardzo własnym.

To właśnie w tym okresie dziecko uczy się tego, że obowiązki związane z wiarą mogą być prawdziwą radością oraz że troska o własną wiarę jest przede wszystkim jego zadaniem, jakkolwiek rodzice jeszcze długo będą mu w tym pomagać. – pisze o. Jacek Salij dla mateusz.pl w nawiązaniu do książki p. Ewy Rozkrut – „Jak przygotować dziecko do Pierwszej Komunii Świętej”.

www.tatawtarapatach.com

19 maja 2019

Zaproszenie na Koncert - skorzystajmy i spotkajmy się razem 

eventb@msz.gov.pl

To już DZISIAJ: Koncert Chóru Szkoły Głównej Handlowej z Warszawy 

Bazylika św. Jana Chrzciciela w Berlinie – niedziela 19 maja 2019, godz. 19.00.

Chór Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie ma zaszczyt zaprosić na koncert, który odbędzie się w ramach trasy koncertowej Chóru - Arcydzieła Przeszłości i Przyszłości.
W trakcie koncertu zabierzemy Was w prawdziwą podróż w czasie, po różnych epokach, stylach i dźwiękach.
Przygotowaliśmy utwory napisane przez  współczesnych kompozytorów, jak i kompozycje J.S. Bacha oraz G. Allegriego.

Szczegóły:
♪ Koncert Chóru Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie
♪ Bazylika Św. Jana, Lilienthalstr. 5, Berlin
♪ Niedziela, 19. Maj 2019

♪ Godzina 19:00

Program Koncertu:
♪ J.S. Bach
♪ E. Whitacre
♪ G. Allegri
♪ M. T. Łukaszewski
♪ J. Szafrański
♪ i wielu innych...

[DE] Der Chor der Wirtschaftshochschule Warschau ladet Sie herzlich zu einem Konzert ein, das im Rahmen der Chorkonzerttournee - Meisterwerk der Vergangenheit und Zukunft - stattfinden wird.
Während des Konzertes nehmen wir Sie mit auf eine echte Zeitreise durch verschiedene Epochen, Stile und Klänge.
Wir haben die von zeitgenössischen Komponisten geschriebene Musikstücke sowie Kompositionen von J.S. Bach und G. Allegri vorbereitet.

Angaben:
♪ Chor-Konzert der Wirtschaftshochschule Warschau
♪ Johannes Basilika, Lilienthalstr. 5, Berlin
♪ Sonntag, 19. Mai 2019
♪ 19:00 Uhr

Konzertprogramm:
♪ J.S. Bach
♪ E. Whitacre
♪ G. Allegri
♪ M. T. Łukaszewski
♪ J. Szafrański
♪ und viel mehr...

Rocznica urodzin Jana Pawła II, 18 maja, w tym roku jest wyjątkowa, bo rozpoczyna obchody jubileuszu 100-lecia tych urodzin. Badanie życia jego rodziców pozwala, Milenie Kindziuk, dziennikarce i publicystce, wysunąć tezę, że to oni wywarli decydujący wpływ na duchowość przyszłego papieża.

Pamiętam, jak dziś, kiedy podczas siódmej pielgrzymki do Ojczyzny, na cmentarzu w Radzyminie, ludzie zaczęli śpiewać Papieżowi sto lat, a on nostalgicznym tonem wyznał: „Ze stuleciem lepiej dać spokój, ale… osiemdziesiątka jest na karku, zbliża się, łatwo policzyć: 1920 - 1999”. Trzy lata później, mocno już schorowany Ojciec Święty, z okna krakowskiej kurii, mówił do Rodaków: „Czas upływa, starzejemy się…, co zrobić? Nic nie poradzimy!”.

Jana Pawła II nie ma już wśród nas, ale przypadająca 18 maja rocznica jego 99. urodzin, która zresztą inauguruje obchody jubileuszu 100-lecia urodzin Papieża-Polaka, stanowi doskonałą okazję, by powrócić nie tylko do treści papieskiego nauczania, co zwłaszcza w aktualnej sytuacji Kościoła i Polski wydaje się niezmiernie istotne, ale także do korzeni jego misji i powołania. A zatem do Wadowic, o których Papież mówił, że to miasto jego lat dziecięcych, które „było świadkiem pierwszych kroków, pierwszych słów i tych – jak pisał Norwid – pierwszych ukłonów, co są jak odwieczne Chrystusa wyznanie: Bądź pochwalony”.

Kiedy pisałam biografię Emilii Wojtyłowej, nie miałam wątpliwości, że matka Jana Pawła II odcisnęła wyraźne piętno na jego życiu i osobowości. To od niej nauczył się bezwarunkowego szacunku dla życia od chwili poczęcia, a także cierpienia (Emilia w ostatnich latach swego życia była ciężko chora; zmarła gdy przyszły Papież miał 9 lat).
Sam zresztą określił to najbardziej dobitnie: „Nauczyłem się cierpienia od matki”.

Podobnie, gdy badam teraz życie Karola Wojtyły, seniora, towarzyszy mi pewność, że to właśnie ojciec chyba najmocniej ukształtował duchowość przyszłego Papieża. Że wręcz nadał kształt całemu jego życiu duchowemu. Po śmierci matki to on zajął się wychowaniem syna, po to zresztą przeszedł na wcześniejszą wojskową emeryturę. Kształtował charakter przyszłego Papieża, uczył go patriotyzmu, Na głos czytali w domu „Trylogię” Sienkiewicza albo strofy Norwida. Razem obserwowali imprezy patriotyczne, np. defilady wojskowe, wszak z racji obecności koszar w mieście żołnierze włączali się w życie Wadowic.

Codziennie obaj uczestniczyli w porannej Mszy św. , czytali w domu Biblię, razem odmawiali Różaniec i śpiewali Godzinki. Jan Paweł II tak wspominał ojca z tamtych czasów: „Mogłem na co dzień obserwować jego życie, które było życiem surowym. Z zawodu był wojskowym, a kiedy owdowiał, stało się ono jeszcze bardziej życiem ciągłej modlitwy. Nieraz zdarzało mi się budzić w nocy i wtedy zastawałem mego Ojca na kolanach, tak jak na kolanach widywałem go zawsze w kościele parafialnym”. To od ojca wreszcie Papież otrzymał tekst „Litanii do Ducha Świętego”, którą zgodnie z prośbą ojca odmawiał codziennie przez całe życie.

W moim przekonaniu bez domu rodzinnego w Wadowicach, bez przykładu rodziców, bez ich mocnej wiary, poświęcenia, wreszcie bez ich miłości do Ojczyzny, Jan Paweł II nie byłby tym samym kapłanem, biskupem, kardynałem, wreszcie papieżem. Można wręcz postawić tezę, że Emilia i Karol Wojtyłowie wywarli pośredni wpływ na kształt jednego z najdłuższych w historii Kościoła pontyfikatu.

Autor: Milena Kindziuk, wPolityce.pl 

Tradycyjnie od lat, dziewięciodniową Nowenną, rozpoczynamy dzisiaj przygotowania do Uroczystości Matki Bożej  Wspomożycielki Wiernych. To wielkie święto w Rodzinie Salezjańskiej. Kult Maryi o tytule Wspomożenie Wiernych odnowił w Kościele św. Jan Bosko, Ojciec i Nauczyciel Młodzieży.

W czasie majowego nabożeństwa i mszy wieczornej w Bazylice św. Jana Chrzciciela modlić się będziemy przez wstawiennictwo Maryi w różnych ważnych dla nas intencjach, szczególnie za dzieci i młodzież, za rodziców i wychowawców.

Zapraszamy na wspólną modlitwę w kościele lub w domu, w gronie rodzinnym.

Tekst Nowenny dostępny jest na naszej stronie internetowej. 

Z wielkim smutkiem i żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Pani Zofii Pociłowskiej-Kann, która zmarła 8 maja 2019 roku w Warszawie przeżywszy 99 lat.

Zofia Pociłowska- Kann urodziła się 3 marca 1920 roku w Charkowie. Pracę konspiracyjną rozpoczęła w styczniu 1940 r. kiedy wstąpiła do Związku Walki Zbrojnej. Była kurierką w Warszawie, a później na terenie wschodniej Generalnej Guberni (Lublin, Zamość, Nakło, Siedlce). Aresztowana 19 marca 1941 r. w Ursusie pod Warszawą przez lubelskie gestapo, została przewieziona na Pawiak, a następnie do więzienia na Zamku w Lublinie. Została skazana na karę śmierci. 23 września 1941 r. wysłana do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. W  Ravensbrück podjęła pierwsze próby rzeźbiarskie, wykonała wiele miniaturowych rzeźb, którymi obdarowywała współwięźniarki, polskich jeńców ze stalagu II A. Z obozu powróciła 15 maja 1945 r.  do Warszawy. Ukończyła Wydział Rzeźby w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w czerwcu 1954 r. W życiu kierowała się przykazaniem „Abyście się wzajemnie miłowali”.

Odchodzą dzielne, szlachetne Kobiety, które dla wartości, którymi się kierowały „Bóg-Honor-Ojczyzna poświęcały swoją wolność, a nawet życie. Zapewniamy, że „Ich głosy nigdy nie zamilkną”- pamięć będzie przekazywana z pokolenia na pokolenie i będzie trwała.

W opiekuńczych ramionach córek przekroczyła próg życia aby stanąć u bram wieczności.

Niech Jej Anioły ceramiczne
i te co skrzydła mają ze światła
ukoją duszę zbuntowaną
przeciw złu, które Ją trzyma jak w
potrzasku
niech te Anioły te świetliste
 ogarną smutek
omamienie
Niech na swych skrzydłach niosą długo
wtedy odejdzie Jej cierpienie
pod powiekami niech zobaczy
wzgórza o świcie poczuje wiatr
niech na krótką chwilę
uśmiechnie się do Niej cały świat
Aleksandra Kann-Bogomilska,

córka Zofii Pociłowskiej-Kann

Żegnamy wspaniałego człowieka. Rodzinie Zmarłej składamy najszczersze kondolencje.

Ceremonia pożegnania Ś+p Zofii Pociłowskiej-Kann,

odbędzie się 15 maja 2019 roku w Warszawie

Msza Święta Żałobna zostanie odprawiona we środę 15 maja 2019 roku

o godz. 13.15 w Domu Przedpogrzebowym na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach przy ul. Powązkowskiej 43/45 w Warszawie

po czym nastąpi odprowadzenie Zmarłej na miejsce wiecznego spoczynku

Żegnamy wspaniałego, dzielnego człowieka, wielką artystkę rzeźbiarkę i poetkę.

Była kochającą Matką, Babcią i Prababcią, wzorem i oparciem dla rodziny i wielu przyjaciół.

Odejście

Wkrótce będę

iskrą gasnącą w powietrzu

śladem strzały

z napiętego łuku

nieskończoności

cieniem chmury

płynącej na wietrze

zapisem nieodczytanym w

boskiej księdze wieczności

Lecz jakąś cząstką swej istoty

powrócę w łono Ziemi

aby trwać dalej

w liści poszeptach

w kwiatów dreszczach

i w traw łagodnym pochyleniu…..

(fragment wiersza Zofii Pociłowskiej-Kann)

W naszej pamięci zostanie na zawsze, w rzeźbach, wierszach, które nam zostawiła, w których przekazała swoje uczucia, odczucia i dla nas przesłanie.

Rodzinie Zmarłej składamy najszczersze kondolencje.

Z wyrazami żalu i szczerego współczucia.

Elżbieta Kuta

graf.: www.bip.podkowalesna.pl/wybory

Wybory do Parlamentu Europejskiego w obwodach utworzonych za granicą, zostaną przeprowadzone w oparciu o przepisy Ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2019 r. poz. 684). Zgodnie z postanowieniem Prezydenta RP z dnia 25 lutego 2019 r. w sprawie zarządzenia wyborów do Parlamentu Europejskiego oraz art. 39 § 2 Kodeksu wyborczego głosowanie odbędzie się w niedzielę, 26 maja 2019 r., w godz. 7.00-21.00.

Obywatele polscy oraz obywatele Unii Europejskiej niebędący obywatelami polskimi stale zamieszkujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przebywający za granicą będą mogli zagłosować w obwodach głosowania utworzonych za granicą wyłącznie osobiście.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 18 kwietnia 2019 r. w sprawie utworzenia obwodów głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej w 2019 r. dla obywateli polskich przebywających za granicą (Dz.U. poz. 772) na terenie okręgu konsularnego Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Republice Federalnej Niemiec zostały utworzone dwa obwody głosowania:

1)     Obwód głosowania nr 98, dla wyborców mających miejsce zamieszkania w Berlinie

siedziba Obwodowej Komisji Wyborczej: Ambasada RP w RFN, Lassenstr. 19-21, 14193 Berlin

2)     Obwód głosowania nr 99, dla wyborców mających miejsce zamieszkania poza Berlinem, w krajach związkowych: Brandenburgia, Saksonia, Turyngia, Saksonia-Anhalt, Meklemburgia-Pomorze Przednie;

siedziba Obwodowej Komisji Wyborczej: Instytut Polski, Burgstr. 27, 10178 Berlin

Osoby uprawnione do głosowania za granicą

Prawo wybierania w obwodzie utworzonym za granicą w wyborach do Parlamentu Europejskiego ma osoba, która:

       najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat,

       nie została pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,

       nie została ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu,

       nie została pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,

       posiada ważny polski paszport, a w państwach, w których dowód osobisty jest wystarczającym dokumentem do przekroczenia granicy, ważny dowód osobisty;

w przypadku obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim – ważny paszport lub inny dokument stwierdzający tożsamość,

       zostanie wpisana do spisu wyborców.

Spis wyborców

Konsul nie prowadzi stałego rejestru wyborców, dlatego osoby zamierzające wziąć udział w wyborach zobowiązane są zgłosić się do spisu wyborców sporządzanego przez właściwego terytorialnie konsula. Głosować może tylko wyborca wpisany do spisu wyborców. Wyborca może być wpisany tylko do jednego spisu wyborców.

Konsul dokonuje wpisu w spisie wyborców na podstawie osobistego zgłoszenia, wniesionego do Konsulatu ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Zachęcamy do samodzielnego dokonywania zgłoszeń poprzez korzystanie z ELEKTRONICZNEGO SYSTEMU REJESTRACJI WYBORCÓW e-WYBORY: https://ewybory.msz.gov.pl

Zgłoszenie powinno zawierać (plik do pobrania):

1.     Nazwisko

2.     Imię (imiona)

3.     Imię ojca

4.     Datę urodzenia

5.     Numer ewidencyjny PESEL

6.     Miejsce pobytu wyborcy za granicą

7.     Numer oraz miejsce i datę wydania ważnego polskiego paszportu. W państwach, w których dowód osobisty jest wystarczającym dokumentem do przekroczenia granicy, w miejsce numeru ważnego polskiego paszportu można podać numer ważnego dowodu osobistego.

W przypadku obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim należy podać numer ważnego paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz miejsce i datę jego wydania.

8.     Miejsce wpisania wyborcy do rejestru wyborców (gmina w Polsce) – w przypadku obywateli polskich czasowo przebywających za granicą, albo obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi, stale zamieszkujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgłoszeń należy dokonywać poprzez ELEKTRONICZNY SYSTEM REJESTRACJI WYBORCÓW e-WYBORY: https://ewybory.msz.gov.pl, bądź do Wydziału Konsularnego Ambasady RP w RFN:

       telefonicznie: nr tel.: +49 (0) 30/ 22 313 201; 22 313 211; 22 313 227

       e-mailowo: berlin.amb.wk@msz.gov.pl

       pisemnie, na adres: Konsularabteilung der Botschaft der Republik Polen, Lassenstr. 19-21, 14193 Berlin

       ustnie, w siedzibie Wydziału Konsularnego: Richard-Strauss-Str. 11, 14193 Berlin

w godzinach przyjęć interesantów:   poniedziałek, środa, piątek: godz. 9.00-14.00

wtorek: 13.00-18.00

       faksem, nr faksu: +49 (0) 30/ 22 313 212

Zgłoszenia można dokonać do dnia 23 maja 2019 r. (włącznie).

Obwodowa komisja wyborcza dopisuje w dniu głosowania do spisu wyborców osobę przedkładającą zaświadczenie o prawie do głosowania.

Zaświadczenia wydawane przez Konsula

Wyborca, który zgłosił się do spisu wyborców sporządzonego przez konsula, który zmienia miejsce pobytu przed dniem wyborów, może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania.

Wniosek o wydanie zaświadczenia należy złożyć do Wydziału Konsularnego Ambasady RP w RFN pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej – najpóźniej do dnia 24 maja 2019 r. (włącznie):

       e-mailowo: berlin.amb.wk@msz.gov.pl

       pisemnie, na adres: Konsularabteilung der Botschaft der Republik Polen, Lassenstr. 19-21, 14193 Berlin

       faksem, nr faksu: +49 (0) 30/22 313 212.

Zaświadczenie odbiera się za pokwitowaniem osobiście lub przez upoważnioną pisemnie osobę. W szczególnie uzasadnionych przypadkach konsul może wysłać wyborcy zaświadczenie za zwrotnym pokwitowaniem odbioru.

Akty prawne, kalendarz wyborczy oraz informacje i komunikaty Państwowej Komisji Wyborczej dostępne są na stronie: www.pkw.gov.pl.

Drodzy Parafianie, 2 maja obchodzimy Święto Flagi Narodowej i Dzień Polonii, 3 maja to rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja 1791 roku.

Z tej okazji, w sobotę 4 maja 2019 roku o godz. 13.00 zapraszamy dzieci, młodzież i dorosłych do udziału w grach – przybliżających dzieje Polski.

Na uczestników czekają różne niespodzianki i liczne nagrody!

Spotykamy się w Polskiej Misji Katolickiej, w Domu św. Jana Pawła II!

 21 kwietnia 

Drodzy Parafianie i Goście!

Jak nie radować się zwycięstwem tego Chrystusa, który został umęczony za świat,

który przeszedł dobrze czyniąc wszystkim (por. Dz 10, 38) i głosząc Ewangelię królestwa (por. Mt 4, 24), w którym znalazła wyraz cała pełnia odkupieńczej dobroci Boga?

W niej człowiek został powołany do najwyższej godność”. - św. Jan Paweł II

Niech radosna Nowina, że Jezus zmartwychwstał niesie odrodzenie duchowe

w każdym z nas,niech napełni serca miłością, wiarą i pokojem.

Niech łaska i błogosławieństwo Zmartwychwstałego Pana

doprowadzą nas wszystkich do nowego życia w Chrystusie.

Błogosławionych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego!

Ks. Marek Kędzierski SDB - proboszcz PMK wraz ze Współpracownikami

Wielki Tydzień 2019

WIELKI PONIEDZIAŁEK

8.00 Msza - Koncelebra

Spowiedź:  od godz. 16.30 do 19.00

18.00 Msza dla wszystkich wiernych

WIELKI WTOREK

8.00 Msza - Koncelebra

10.00 Msza Krzyżma z odnowieniem przyrzeczeń kapłańskich

 w St. Matthias

Spowiedź:  od godz. 16.30 do 19.00

18.00 Msza dla wszystkich wiernych

WIELKA ŚRODA

8.00 Msza - Koncelebra

Spowiedź na Spandau od godz. 15.00 do 19.00

Spowiedź w ST. Clara od 16.00 do 18.00

Spowiedź w Bazylice:  od godz. 16.30 do 19.00

18.00 Msza dla wszystkich wiernych

WIELKI CZWARTEK

Spowiedź od godz. 16.00 do 17.40.

18.00 - Msza św. Wieczerzy Pańskiej,

po mszy Adoracja Najświętszego Sakramentu w Ołtarzu Wystawienia -  w tzw. „Ciemnicy” do 22.00, o godz. 21.30 (Kompleta)

Zapraszamy wszystkich wiernych i grupy parafialne do włączenia się w czuwanie.

WIELKI PIĄTEK

9.00 Jutrznia z Godziną Czytań dla wszystkich chętnych.

14.00 Droga Krzyżowa;

po Drodze Krzyżowej nabożeństwo do Bożego Miłosierdzia, pierwszy dzień Nowenny

15.00 Liturgia Męki Pańskiej (Nabożeństwo Wielkopiątkowe);

adoracja Najświętszego Sakramentu przy Grobie Pańskim do godz. 21.30 (Kompleta)

 
Spowiedź od. godz. 10.00 do 14.40 oraz po Nabożeństwie.

WIELKA SOBOTA

Adoracja Jezusa w Grobie od 9.00 do 17.00

9.00 Jutrznia z Godziną Czytań dla wszystkich chętnych.

Święcenie pokarmów na stół wielkanocny od godz. 9.30 do 17.00;

Święcenie pokarmów na Spandau dwa razy, o godz. 12.00 i 13.00 oraz na Karlhorst o godz. 12.00.

Spowiedź  od godz. 9.30 do 17.00.

WIGILIA PASCHALNA

20.30 - uroczysta Liturgia Wigilii Paschalnej.

Odnowimy przyrzeczenia chrzcielne. Nie zapomnijmy zabrać ze sobą świec.

NIEDZIELA ZMARTWYCHWSTANIA PAŃSKIEGO

6.00 Rezurekcja z procesją
Msze św. według rozkładu niedzielnego: w Bazylice o 10.15, 12.00, o 16.00 z chrztami i godz. 18.00;

na Karlhorst o godz. 11.00; na Spandau o godz.12.00 oraz Wedding o godz. 16.00.

Poniedziałek Wielkanocny

Rozkład mszy św. jak w każdą niedzielę (we wszystkich kościołach)

W tym największym obozie koncentracyjnym dla kobiet więziono podczas II wojny światowej ponad 132 tysiące kobiet 27 narodowości, z których zginęło około 90 tysięcy. Ravensbrück to również miejsce cierpienia i męczeńskiej śmierci ok. 32 tysięcy polskich kobiet, dziewcząt i dzieci. Do obozu już 23 września 1939 roku przywieziono pierwsze Polki: działaczki polonijne z Niemiec, członkinie „Związku Polaków w Niemczech“, „Związku Harcerstwa Polskiego“ w Niemczech, działaczki spod znaku „Rodła“ i nauczycielki języka polskiego.

Więźniarkami obozu były m.in. Zofia Pociłowska, Maria Bortnowska, Karolina Lanckorońska, Wanda Półtawska i Grażyna Chrostowska. Niezmierzone cierpienia, jakim poddane było pokolenie Polaków żyjących w czasie II wojny światowej, nie  mogą  być zapomniane. To miejsce, ok. 100 km na północ od Berlina, zasługuje na otoczenie szczególną pamięcią, jako  symbol walki polskich kobiet o zachowanie godności w skrajnie trudnych warunkach obozu koncentracyjnego i cmentarz, na którym „Jedynym Ich grobem jest nasza pamięć”.

Każdego roku, z końcem kwietnia przypada rocznica wyzwolenia byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego dla kobiet Ravensbrück. W tym roku tę rocznice obchodzić będziemy 14 kwietnia. Zapraszamy do udziału w uroczystościach. Organizujemy wspólny wyjazd spod bazyliki św. Jana Chrzciciela o godz. 6.30. Poniżej znajdziemy program naszego wyjazdu i naszej wspólnej modlitwy z żyjącymi Więźniarkami, najpierw na cmentarzu w Fürstenberg/Havel, a następnie na terenie byłego obozu koncentracyjnego Ravensbrück. Program wyjazdu… 

V Niedziela Wielkiego Postu w PMK Berlin to Niedziela Jałmużny Wielkopostnej, którą przeznaczymy na wsparcie poszkodowanych w czasie cyklonu IDAI w Mozambiku.

Jeśli możesz, to włącz się w to DZIEŁO!

Oto co w tej chwili napisał do mnie o. Ryszard Kościcki sscc:

"Proszę wybaczyć ale nie mieliśmy Internetu. Prosiłeś abym napisał kilka słów. A więc nazywam się o. Ryszard, ze Zgromadzenia Najświętszych Serc. W Afryce pracuje od 20 lat, a w Mozambiku 15 lat. Obecnie moja misja to MARERA, prowincja Manika, jestem wikarym na parafii S. "Piotra i Pawła. I jestem dyrektorem w Instytucie Rolniczym. W którym uczy się 330 uczniów, (110 dziewcząt, i 120 chłopaków), na parafii mamy 30 wspólnot, na terenie prawie tak dużym jak moje województwo, lubuskie. Dotarła do ciebie wiadomość o klęsce jaka dotknęła nasz kraj, przeszedł cyklon IDAI, który wyrządził dużo spustoszenia, dotknął także naszej misji, oraz naszych wspólnot, na misji zalało nasz dom, wiatr zerwał dach w sypialni dziewcząt oraz w budynku administracji. Wiatr wyrywał drzewa z korzeniami. Ludzie potracili swoje domy oraz wszystko co posiadali, bo zabrała woda. Dalej mamy problemy z prądem i komunikacją. Ludzie boją się że zacznie brakować żywności, gdyż cyklon zniszczył wszystkie uprawy. Manica to prowincja typowo rolnicza, a w naszej parafii, 90% ludności żyje z rolnictwa, więc przyszłość nie wygląda najlepiej. W tym momencie każda pomóc się liczy. Dziękuje za wsparcie i modlitwę. O. Ryszard sscc"

Takie informacje docierają do nas z różnych stron świata:

„Tysiące ludzi czeka na ratunek, a setki tysięcy straciły dach nad głową po uderzeniu cyklonu Idai w Mozambiku. Wiatr osiągał w porywach prędkość nawet 280 km/h, a fragmenty blachy kaleczyły i zabijały ludzi”.

Hura, przyszedł prąd i mamy Internet

W załączniku wiadomości z parafii, które pisze co miesiąc nasz proboszcz i przełożony wspólnoty, jest po hiszpańsku i na dole moje tłumaczenie.

Jeszcze raz Bóg zapłać za wszystko, miłej niedzieli

o.Ryszard sscc

Z dzisiejszą niedzielą rozpoczyna się druga połowa Wielkiego Postu. Połowa trudu i umartwienia wielkopostnego minęła, szybko zbliża się Wielkanoc z obfitością łask płynących z Chrztu i Eucharystii. Dlatego teksty dzisiejszej Mszy świętej tchną radością. Kościół święty, nowa Jerozolima, cieszy się obfitością dóbr nadprzyrodzonych, którymi obdarza swe dzieci.

W średniowieczu nazwano dzisiejszą niedzielę niedzielą róż, ponieważ w tym dniu obdarowywano się pierwszymi kwiatami róży. Ojciec święty poświęcał w tę niedzielę złotą różę, którą ofiarowywał osobie zasłużonej dla Kościoła. Takie róże papieskie są także w Polsce. Pierwszą złotą różę papież ofiarował Polsce na pamiątkę śmierci Władysława Warneńczyka. Sanktuarium na Jasnej Górze otrzymało dwie złote róże. Pierwszą od Pawła VI, któremu jednak władze PRL nie pozwoliły przyjechać do Polski, więc przywiózł ją dopiero Benedykt XVI. Podczas pierwszej pielgrzymki do Polski w 1979 r. Jan Paweł II ofiarował Matce Boskiej Częstochowskiej własną złotą różę, a w 1987 r. na krakowskich Błoniach wręczył różę dla sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej. W 2006 roku Papież Benedykt XVI uhonorował różą Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau — ta jedyna papieska róża na świecie jest koloru czarnego.

(Mszał Rzymski w opracowaniu benedyktynów tynieckich, Poznań 1963 oraz uzupełnienie za Wikipedią).

W sobotę, 30 marca, odbył się Buβgang – Procesja Pokutna Katolików Berlina z St. Clemens do  Bazyliki św. Jana Chrzciciela. Procesję poprzedziło Papieskie Dzieło 24. Godziny dla Pana, od piątku do soboty w kościele St. Clemens. Jako wspólnota PMK czuwaliśmy razem od godz. 22-giej do 23-ciej oraz od 3-ciej do 5-tej. Plan: początek Procesji Pokutnej z Krzyżem w St. Clemens o godz. 15.30, II Stacja w St. Bonifatius o godz. 16.30, III Stacja w Bazylice św. Jana Chrzciciela, zakończenie wspólną Eucharystią o 18-tej pod przewodnictwem Arcybiskupa Berlina dra Heinera Kocha. Nie zabrakło Misji Obcojęzycznych ze swymi Pasterzami. (zapraszamy do galerii)

o.dr Tomasz Jank OFMConv. - http://www.gdansk.franciszkanie.pl/

gwardian klasztoru i rektor kościoła Świętej Trójcy w Gdańsku

Galeria zdjęć z rekolekcji ...>>>

Sobota, 23 marzec

godz. 18.00 - Msza św. z homilią
Spowiedź: od godz. 17.30

III Niedziela Wielkiego Postu, 24 marzec

godz. 10.15 - Msza św. z homilią
godz. 12.00 - Msza św. z homilią

godz. 16.00 - Msza św. z homilią dla DZIECI
godz. 18.00 - Msza św. z homilią, po Mszy św. nauka rekolekcyjna

Spowiedź:
Bazylika: godz. 10.00 - 14.00; godz. 16.00 - 19.00
Spandau: od godz. 11.00
Wedding: od godz. 15.00
Karlshorst: od godz. 10.30                                                                                                                                          

Poniedziałek, 25 marzec, Zwiastowanie Pańskie – Duchowa Adopcja

godz. 10.00 - Msza św. z homilią

godz. 16.30 - Msza św. z homilią dla DZIECI
godz. 18.00 - Msza św. z homilią, 

po Mszy św. nauka rekolekcyjna

Spowiedź: godz. 9.30 - 11.00; 17.00 - 19.00

Wtorek, 26 marzec

godz. 10.00 - Msza św. z homilią

godz. 16.30 - Msza św. z homilią dla DZIECI
godz. 18.00 - Msza św. z homilią,

po Mszy św. nauka rekolekcyjna dla młodzieży i wszystkich chętnych
Spowiedź: godz. 9.30 - 11.00; 17.00 - 19.00

Środa, 27 marzec

godz. 10.00 - Msza św. z homilią

godz. 16.30 - Msza św. z homilią dla DZIECI
godz. 18.00 - Msza św. z homilią

Spowiedź: godz. 9.30 - 11.00; 17.00 - 19.00

Miejsce: Polska Misja Katolicka, Lilienthalstr. 5, 10965 Berlin

MODLITWA W INTENCJI REKOLEKCJI WIELKOPOSTNYCH

PRZEZ PRZYCZYNĘ ŚW. JÓZEFA I ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA

Do ciebie, święty Józefie,

uciekamy się w naszej niedoli. Wezwawszy pomocy Twej Najświętszej Oblubienicy, z ufnością również błagamy o Twoją opiekę. Przez miłość, która cię łączyła z Niepokalaną Dziewicą, Bogarodzicą i przez ojcowską Twą troskliwość, którą otaczałeś Dziecię Jezus, pokornie błagamy: wejrzyj łaskawie na dziedzictwo, które Jezus Chrystus nabył krwią swoją, i swoim potężnym wstawiennictwem dopomóż nam w naszych potrzebach.

Opatrznościowy stróżu Bożej Rodziny, czuwaj nad wybranym potomstwem Jezusa Chrystusa. Oddal od nas, ukochany ojcze, wszelką zarazę błędów i zepsucia.

Potężny nasz wybawco, przybądź nam łaskawie z niebiańską pomocą w tej walce z mocami ciemności, a jak niegdyś uratowałeś Dziecię Jezus z niebezpieczeństwa, które zagrażało Jego życiu, tak teraz broń świętego Kościoła Bożego od wrogich zasadzek i od wszelkiej przeciwności.

Otaczaj każdego z nas nieustanną opieką, abyśmy za Twoim przykładem i Twoją pomocą wsparci mogli żyć świątobliwie, umrzeć pobożnie i osiągnąć wieczną szczęśliwość w niebie. Amen.

MODLITWA DO ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA

wprowadzona w Kościele przez Leona III

Święty Michale Archaniele, wspomagaj nas w walce, a przeciw niegodziwości i zasadzkom złego ducha, bądź naszą obroną. Pokornie prosimy, aby go Bóg pogromić raczył: a Ty wodzu niebieskich zastępów, szatana i inne duchy złe, które na zgubę dusz ludzkich po tym świecie krążą, mocą Bożą strąć do piekła. Amen.

22 marca 2019 

Uroczystość Zwiastowania Pańskiego. Obchodzimy ją w Liturgii Kościoła 25 marca, na dziewięć miesięcy przed Bożym Narodzeniem. Odwieczne Słowo Ojca Niebieskiego przyjęło ludzkie ciało w łonie Maryi Dziewicy. Maryja poczęła z Ducha Świętego Jezusa, naszego Zbawiciela. Od tego momentu Jezus zamieszkał pośród nas, stał się człowiekiem.

Z woli św. Jana Pawła II ten właśnie dzień ustanowiony został Dniem Świętości Życia. Tego dnia dziękujemy Bogu przez Maryję za każde ludzkie życie, dziękujemy za życie, którym zostaliśmy obdarzeni przez Stwórcę. Dar życia jest zaraz po miłości Boga największym darem dla ludzi.

Dlatego tego dnia bardzo odważnie stańmy po stronie Życia i podejmijmy Duchową Adopcję Dziecka Poczętego, ale jeszcze Nienarodzonego.

Foldery wraz z deklaracją są wyłożone w Kruchcie naszej Bazyliki.

Więcej informacji na temat Duchowej Adopcji:

http://www.duchowa-adopcja.pl/

Sehr geehrte Herren Geistliche,

sehr geehrte Damen und Herren Gemeinde- und Pastoralreferentinnen und -referenten,

sehr geehrte Kolleginnen und Kollegen, Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter,

Sie wurden am Samstag in der letzten Woche durch Msgr. Dr. Hansjörg Günther vom Tod des Pfarrvikars Exiquio Estrada Ramirez unterrichtet. Der Termin für das Requiem steht inzwischen fest: Es wird am Samstag, dem 23. März 2019, um 10.00 Uhr in der St.-Johannes-Basilika, Berlin-Kreuzberg, Lilienthalstraße 5, 10965 Berlin gefeiert.

Mit herzlichem Gruß

Dr. Michael Lohausen

Referent für Pastorales Personal

Galeria

Urodził się 6 września 1965 r. w Guadalajara (Meksyk). Obdarzony powołaniem do Służby Bożej, święcenia kapłańskie przyjął w Berlinie, 27 listopada 2004 r. Trzy lata pracował w Greifswaldzie.

W roku 2007 został proboszczem  Hiszpańskiej Misji Katolickiej w Arcybiskupstwie Berlińskim.

Był cenionym i lubianym pasterzem katolików języka hiszpańskiego, a naszym serdecznym przyjacielem. Jego świetlaną duszę polecamy Miłosierdziu Bożemu. Info w języku niemieckim...

Liebe Mitbrüder,  liebe Schwestern und Brüder im geistlichen und pastoralen Dienst,

liebe Kolleginnen und Kollegen, liebe Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter,

heute Nacht rief Gott, der Herr,

Pfarrvikar Exiquio Estrada Ramirez

im 54. Lebensjahr und im 15. Jahr seines priesterlichen Dienstes zu sich.

Exiquio Estrada Ramirez wurde am 6. September 1965 in Guadalajara (Mexiko) geboren und am 27. November 2004 in Berlin zum Priester geweiht. Nach seiner Kaplanszeit in Greifswald wurde er 2007 Leiter der Spanischen Mission im Erzbistum Berlin.

Exiquio Estrada Ramirez war ein unermüdlicher Seelsorger und liebenswürdiger Hirte besonders der Katholiken spanischer Muttersprache. Wir bitten herzlich, Ihn in das Gebet einzuschließen.

Bitte geben Sie diese Nachricht insbesondere an unsere Senioren weiter, die durch diese E-Mail vielleicht nicht erreicht werden.

Mit herzlichen Grüßen

Hansjörg Günther

Monsignore Dr. Hansjörg Günther

Bereichsleiter Personal  

Erzbischöfliches Ordinariat

Liebe Mitglieder des Rates der MG,

heute früh erreichte mich durch Alicia eine sehr traurige Nachricht: unser lieber Pater Exiquio, Leiter der Spanischspr. Mission,  ist heute früh verstorben.

Möge seine Seele in Frieden ruhen! Tief berührt möchte ich im Namen des Vorstandes des Rates, aller Mitglieder des Rates der MG unseren Schwestern und Brüdern aus der Spanischsprachigen Gemeinde unser tiefes Beileid ausdrücken.

Pater Exiquio ist für uns alle ein sehr besonderer Mensch und Geistlicher gewesen. Seine tiefe Geistlichkeit, große Liebe für jeden, sein Wärme, die jeder in der Begegnung mit ihm gespürt hat, werden uns für immer in Erinnerung bleiben. Sein Intellekt, Verstand und seine Worte, die immer jede Situation und jedes Thema auf den Punkt gebracht haben; sein großer Mut, Dinge zu sagen, für die Wahrheit zu stehen, waren einmalig- sie werden uns fehlen.

Sein Gespür für jede Situation, die Gabe Menschen zu motivieren, zu begeistern - das alles war auch P. Exiquio, vor allem auch für uns im Vorstand des Rates der MG

Für unseren gemeinsamen Weg von der AG bis zum Rat und im Rat war er ein Felsen, der immer da war, auf den man bauen konnte, der und geistlich geführt hat, jemand ohne den vieles nicht erreicht worden wäre.

Wir und ich persönlich werden ihn sehr vermissen. In dieser traurigen und unerwarteten Situation bleibt uns nur der Trost, dass unser lieber Pater Exiquio jetzt bei Gott ist und uns von dort aus mit seinem Gebet weiter unterstützt.

Heute um 15 Uhr findet ein Gebet für Pater Exiquio in St. Clemens statt. Bitte kommt und informiert auch andere. Über die Beerdigung und den Gedenkgottesdienst halten wir Euch informiert.

Beste Grüße im Namen des Vorstandes des Rates der MG

Anica

Uwaga MĘSZCZYŹNI!!!

W następną niedzielę, 17marca, przyjedzie do Polskiej Misji Katolickiej Andrzej Lewek, który od 11 lat koordynuje międzynarodowy ruch mężczyzn św. Józefa w Polsce. Zapraszamy z tej okazji wszystkich mężczyzn na spotkanie "Mężczyzna w autorytecie" z cyklu "dzień odnowy dla mężczyzn".

Co znaczy autorytet mężczyzny, męża, ojca? Jak walczyć z pokusami i je zwyciężać? Jak być dobrym przyjacielem? Zwyciężmy wspólnie bitwę o męski autorytet w dzisiejszych świecie. 

Spotkania męskie odbędą się za tydzień w niedziele po każdej Mszy św. w Domu św. Jana Pawła II. 

Obrzędem posypania głów wiernych popiołem rozpocznamy tegoroczny Wielki Post.

W Środę Popielcową obowiązuje post ścisły i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych.

W Bazylice św. Jana Chrzciciela, (Lilienthalstr. 5, 10965 Berlin),  odprawione zostaną dodatkowe msze święte:

o godz. 8.15 i 9.30 w języku niemieckim;

w języku polskim o godz. 12.00,  o 16.30 z udziałem dzieci i o godz. 18.00.

Tego dnia nie będzie lekcji religii dla klasy trzeciej przy Bazylice. Dzieci wraz z rodzicami zapraszamy na mszę świętą o 16.30.

Na Spandau w kościele St. Marien, (Flankenschanze 43, 13585 Berlin) Msza św.:

o godz. 18.30.

Zapraszamy!

 Wasi duszpasterze

Salezjanie Księdza Bosko

W dniach 22-24.02.2019 roku w Polskiej Misji Katolickiej w Berlinie gościliśmy państwa Jadwigę i Jacka Pulikowskich, małżeństwo z ponad 40-letnim stażem, którzy od 30 lat zajmują się poradnictwem rodzinnym i prowadzą kursy przedmałżeńskie. Ponieważ pomogli już wielu małżeństwom: tym w kryzysie w pokonaniu trudności i tym zwykłym — w budowaniu coraz pełniejszej jedności i szczęścia małżeńskiego — są zapraszani do wielu zakątków świata, gdzie pan Jacek głosi konferencje i prelekcje i gdzie wspólnie spotykają się z różnymi osobami pokazując, jak można jako małżeństwo i rodzina pokonać te większe i te mniejsze trudności. Wyraźne jest również to, że swoje działanie państwo Pulikowscy opierają na bardzo mocnych podstawach wiary, na życiu wiarą, a w teorii — na myśli i filozofii personalistycznej św. Jana Pawła II.

Pewnie dlatego, stojąc na tak mocnych podstawach, panu Jackowi niemalże bez trudu — a przynajmniej takie odnosiło się wrażenie — przychodzi mówienie o bardzo skomplikowanych sprawach, szczególnie w kontekście płciowości.

Na ile to było możliwe konferencje wygłoszone w Berlinie przez Jacka Pulikowskiego zostały nagrane po to, aby z tych treści mogły skorzystać również i te osoby, którym nie udało się dotrzeć na nasze spotkania. Zapraszamy do wysłuchania nagrań.

22.02.2019 

Jacek Pulikowski „Jak znaleźć dobrego męża - dobrą żonę” 

23.02.2019 

Jacek Pulikowski „Dbanie o dobre małżeństwo, budowanie więzi, emigracja a małżeństwo, ewangelizacja a małżeństwo i rodzina, pokonywanie kryzysów w małżeństwie, podstawy szczęścia małżeńskiego” 

24.02.2019

Jacek Pulikowski „Co to jest naprotechnologia” 

Rozpoczęły się KATECHEZY w języku polskim prowadzone przez Braci z Neokatechumenatu. Czas ewangelizacji. Czas szukania Boga i czas, kiedy pozwalasz Bogu się odnaleźć. Możesz jeszcze dołączyć. Zapraszam, ks. proboszcz Marek Kędzierski sdb

Przed uroczystością św. Jana Bosko ( 31 stycznia) odmawiamy 9- dniową nowennę, (zaczniemy 22 stycznia 2012 r., ale dołączyć możesz w każdym momencie), dzięki której możemy wyprosić wiele łask. Módlmy się w naszych intencjach, w intencjach  rodziców, dzieci i młodzieży, za wychowawców i nauczycieli, za Salezjanów, również w intencjach naszej Polskiej Misji Katolickiej w Berlinie i wspólnot, które w niej działają. Dziękujmy też Panu Bogu, za Świętego Jana Bosko, bo bez Niego nie byłoby tego wszystkiego…

 Pokaż/ukryj resztę artykułu

Młodzież już w drodze do Panamy. Światowe Dni Młodzieży (22-27.01.2019) poprzedzone są, jak zwykle, pobytem młodych w ościennych diecezjach. Dzisiaj wyruszyła 45 osobowa grupa młodzieży i dorosłych z naszej, berlińskiej, archidiecezji, a wśród nich przedstawiciele młodych z naszej PMK wraz z księdzem proboszczem. Czeka na naszą ekipę najpierw Kostaryka, następnie udadzą się na wspólne Święto Młodych do Panamy.

Zadajmy sobie trudu i wejdźmy na oficjalne strony ŚDM Panama, by śledzić przebieg wydarzeń i choćby w ten sposób uczestniczyć w tym pięknym, światowym wydarzeniu, które zainicjował św. Jana Paweł II. Młodzi wpatrywać się będą w tych dniach w przykład Maryi, Służebnicy Pańskiej, by tak jak Ona służyć dziełu Jej Syna, Jezusa Chrystusa.

Wspierajmy Młodzież i papieża Franciszka, który niebawem wyruszy z Rzymu, modlitwą, która wszystkich jednoczy:

OFICJALNA MODLITWA - ŚDM PANAMA 2019

Ojcze miłosierny, Ty nas wzywasz, abyśmy traktowali nasze życie

jako drogę zbawienia:  

pomóż nam patrzeć na przeszłość z wdzięcznością,

przeżywać naszą teraźniejszość z odwagą i budować naszą przyszłość z nadzieją.

Panie Jezu, Przyjacielu i Bracie, dziękujemy, że patrzysz na nas z miłością.

Spraw, abyśmy słyszeli Twój głos,

który rozbrzmiewa w sercu każdego z mocą i światłem Ducha Świętego.

Daj nam łaskę bycia Kościołem w drodze,

głoszącym z żywą wiarą i młodym obliczem radość Ewangelii; Kościołem,

który pracuje nad budową społeczeństwa bardziej sprawiedliwego

i braterskiego, jakiego wszyscy pragniemy.

Prosimy Cię za Papieża, za biskupów i wszystkich,

którzy wezmą udział w najbliższych Światowych Dniach Młodzieży w Panamie,

a także za wszystkich, którzy się przygotowują, aby ich przyjąć.

Matko Boża, Patronko Panamy, spraw,

abyśmy modlili się i żyli z tą samą hojnością, co Ty:

„Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa twego” (Łk 1, 38).

Amen.

https://www.panama2019.pa/es/inicio-2/

http://www.kierunekpanama.pl/

http://mlodzidlamlodych.pl/sdm-panama-2019/

13 stycznia 2019

„Jasełka” dzieci i młodzieży w PMK Berlin

Jasełka – to widowiska o Bożym Narodzeniu wzorowane na średniowiecznych misteriach franciszkańskich, a ich nazwa wywodzi się od staropolskiego słowa jasło oznaczającego żłób. 

Jasełka rzadziej mogą być nazywane także szopką, betlejemską, a na pograniczu polsko-ukraińskim wertepem. Do największych ulicznych jasełek na świecie zaliczany jest Orszak Trzech Króli (www.pl.wikipedia.org).

Kolejny raz, przy zaangażowaniu rodzin naszej PMK, udało się przygotować bożonarodzeniowe Jasełka dla dzieci i młodzieży. Przedstawienie poprzedzone  zostało  Mszą  świętą  z  udziałem 

dzieci  sprawowaną w Niedzielę Chrztu Pańskiego. Mali aktorzy dostarczyli wielu przeżyć swoim „małym” rówieśnikom. Na zakończenie wszystkich odwiedził Święty Mikołaj wsparty przez ludzi dobrej woli i dobrego serca. Radości było co nie miara. 

Dziękuję wszystkim, którzy swój czas i siły włożyli w to zbożne i piękne „Dzieło”.

Niech Boże Dziecię wszystkim błogosławi!

ks. Marek Kędzierski sdb

proboszcz PMK                                                                                                                     

Zapraszamy do galerii...>>>

Dzisiaj, podczas każdego spotkania liturgicznego, przed Eucharystią, przebłaganie za grzech świętokradztwa. Włamanie się do świątyni poświęconej Bogu jest strasznym grzechem. W nocy, z 31 grudnia na 1 stycznia, włamano się do biura parafialnego w naszej bazylice św. Jana Chrzciciela i dokonano kradzieży środków materialnych przeznaczonych dla najbiedniejszych, którym codziennie pomagamy.

Błagajmy Boga o miłosierdzie, łaskę opamiętania i nawrócenie dla sprawców tego czynu.

Już na krzyżu Pan Jezus modlił się za nich: „Ojcze, wybacz im, bo nie wiedzą, co czynią” (por. Łk 23, 34a). Po raz kolejny sprofanowano przestrzeń naszej Świątyni.

Uznajmy w Jezusie naszego Pana, jak uznali Go Mędrcy ze Wschodu, których dzisiaj wspominamy. Przyklęknijmy, jak trzej mędrcy, ofiarujmy swe dary: złoto naszych serc, kadzidło naszych słów i czynów, mirrę naszych cierpień i udręk codzienności.

Wynagradzajmy i wołajmy z serca:

Święty Boże, Święty Mocny, – Święty, a Nieśmiertelny; – zmiłuj się nad nami.

Od powietrza, głodu, ognia i wojny, – wybaw nas Panie.

Od nagłej, a niespodziewanej śmierci, – zachowaj nas Panie.

My grzeszni Ciebie Boga prosimy: – wysłuchaj nas Panie.

Święty Boże, Święty Mocny, – Święty, a Nieśmiertelny; – zmiłuj się nad nami.

 3 stycznia 2019

Zaproszenie na kurs Zachariasz i Elżbieta, dla małżonków.

Drodzy małżonkowie!

Kurs dla małżeństw prowadzić będą, wraz z nasza Parafialną Szkołą Nowej Ewangelizacji św. Bartłomieja, Iwona i Andrzej Grzeszukowie ze wspólnoty Galilea, zaangażowani też w prace Zespołu ds. Nowej Ewangelizacji przy Konferencji Episkopatu Polski.

Kurs odbędzie się w dniach 11-13.01.2019 Exzerzitienhaus st. Vinzent w Berlinie.

Zapisy i bliższe informacje na naszej stronie internetowej sne-pmk-berlin.de lub pod numerem telefonu: 0177 5453477

Drodzy Parafianie i Goście!

U progu Nowego Roku 2019 staje przy nas Święta Boża Rodzicielka, Maryja.

Przez Jej ręce składamy Bogu to wszystko co jest przed nami, nasze troski, nasze radości i zmartwienia. I tak, jak zawsze, tak i teraz z serca wołamy z Braćmi i Siostrami w Polsce i na emigracji:

Pod Twoją obronę uciekamy się, Święta Boża rodzicielko,

naszymi prośbami racz nie gardzić w potrzebach naszych,

ale od wszelakich złych przygód racz nas zawsze wybawiać.

Panno Chwalebna i Błogosławiona.

O Pani nasza, Orędowniczko nasza, Pośredniczko nasza, Pocieszycielko nasza.

Z Synem swoim nas pojednaj, Synowi swojemu nas polecaj, swojemu Synowi nas oddawaj. Amen.

W Kościele, 1 stycznia obchodzony jest jako Światowy Dzień Pokoju. W modlitwie różańcowej polecajmy Bogu sprawę POKOJU przez przemożne wstawiennictwo Maryi.

Światowy Dzień Pokoju – święto ustanowione z inicjatywy francuskiego filozofa, podróżnika i humanisty Raoula Follereau przez papieża Pawła VI listem z 8 grudnia 1967, skierowanym nie tylko do wiernych Kościoła katolickiego, ale do wszystkich ludzi dobrej woli. Obchodzony jest 1 stycznia. Co roku ma inny temat wybrany przez papieża, który wydaje z tej okazji orędzie, poruszające różne problemy związane z tematyką pokoju.

W orędziu wydanym na I Światowy Dzień Pokoju (1.01.1968) papież Paweł VI, przedstawiając jego ideę, napisał m.in.:

"Zwracamy się do wszystkich ludzi dobrej woli z wezwaniem, aby dzień 1 stycznia 1968 r. był obchodzony na całym świecie jako "Dzień Pokoju". Pragnęlibyśmy też, by obchody te ponawiano każdego roku, tak aby pierwszy dzień w kalendarzu, który odmierza rytm ludzkiego życia w czasie, stał się jak gdyby zapowiedzią i obietnicą tego, iż w przyszłych dziejach ludzkości będzie panował pokój, oparty na sprawiedliwej i dobroczynnej równowadze.

Sądzimy, że propozycja ta wyraża pragnienia narodów i ich rządów, instytucji międzynarodowych starających się zachować pokój na świecie, instytucji religijnych głęboko zainteresowanych umacnianiem pokoju, ruchów kulturalnych, politycznych i społecznych, które z pokoju czynią swój ideał, młodzieży, najwyraźniej dostrzegającej nowe drogi cywilizacji i konieczność jej pokojowego rozwoju, ludzi mądrych, którzy widzą, jak bardzo pokój jest dziś niezbędny i zarazem zagrożony.

Propozycja ustanowienia pierwszego dnia roku "Dniem Pokoju" nie ma być zatem inicjatywą wyłącznie naszą, religijną, to znaczy katolicką; pożądane jest, aby przyłączyli się do niej wszyscy prawdziwi przyjaciele pokoju, jak gdyby była to ich własna inicjatywa, oraz by wyrażała się ona w dowolnych formach, odpowiadających indywidualnemu charakterowi wszystkich, którzy dostrzegają, jak piękne i jak niezbędne dla umocnienia pokoju – tego podstawowego dobra – jest połączenie wszystkich głosów współczesnej ludzkości w jednogłośny chór." (źródło: www.pl.wikipedia.org)